Strona:Szczęsny Morawski - Sądecczyzna.djvu/131

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

sandomierskiego, Adama kasztelana wiślickiego, Zeugna (?) kasztelana lubelskiego, Zeugna kasztelana żarnowskiego, Mikołaja podczaszego krakowskiego, Sandona podkomorzego krakowskiego, Falislawa podkomorzego sandomierskiego, i wielu innych.
— Pisał i wydał wielebny Prandota biskup krakowski roku jako wyżej.
Przywilej ten, jasne światło rzuca na obyczaje niemieckie jakie nowi przybysze do Polski z sobą wprowadzali.
Ryttery niemieccy nie tyle pilnowali sumienia swego ile przestrzegali obrzędów i uroczystości kościelnych.
Miecza zaś krzyżem znaczone ostrze i siła dłoni otrzymały namaszczenie niemal religijne: kto zwyciężył był dobrym! zwyciężonego potępiono! Ciemnota dzika otulała się pozorem wiary.
Takie sądy wprowadził bogobojny dwór Henryka Brodatego i Jadwigi świętej; taki obyczaj sądzenia za swój przyjął Bolesław Wstydliwy. Istniały one już w całej zachodniej Europie. W Sławiańszczyznę i na Węgry przynieśli je Niemcy. Czechy najprzód je przyjęli rzekomo jeszcze w XI wieku. Na Szląsku nadawali je książęta (1258 Opolski klasztorowi Raudenc): na tarczę, palcat, żelazo i ogień. Nadawał je Przemysław wielkopolski. Na Węgrzech istniały jeszcze: 1333.
Wszędzie w ślad praw niemieckich, wszędzie pierwotnie jako sądy nadworne książąt.
Dalej pozwala Klemensowi Gryfowi przyjmować służbę wojenną u książąt bliskich i dalekich. Ustęp ten najlepiej maluje pojęcie takiego ryttera, który rzemiosło wojenne uważa za swoje; więc sobie zastrzega zupełną swobodę wykonania!






7.  Cystersi Szczyrzyccy — niewola — ciężary pospolite — Obidowa warownia.

Przywilej (XII) — My Bolesław z bożej łaski jaśnie oświecony książę krakowski i sandomierski wraz z ukochaną matką naszą: panią Grzymisławą, także z najdroższą naszą