Strona:Stefan Demby - Album pisarzy polskich.djvu/83

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

FRANCISZEK KARPIŃSKI
(podług litografii współczesnej ze zbioru Z. Wolskiego).




Urodził się w Holoskowie, na Pokuciu, dnia 4 października 1741 roku. Nauki pobierał u Jezuitów w Stanisławowie, a następnie we Lwowie, gdzie stopień doktora nauk wyzwolonych otrzymał. Jezuici namawiali go, aby został księdzem, ojciec zaś życzył sobie, aby syn był prawnikiem. Młody Karpiński, nie mogąc się zdecydować ani na jedno, ani na drugie, pojechał do brata, mieszkającego w Chocimierzu i tu przebył lat parę, pisząc wiersze. W r. 1770 wyjechał do Wiednia. Po powrocie, wezwany do ks. Adama Czartoryskiego do Warszawy, został sekretarzem księcia, a w r. 1783 guwernerem Romana Sanguszki, niedługo jednak miejsce to piastował i wrócił do Dobrowód, które dzierżawił. Po latach dwóch przybył do Warszawy, był czas jakiś guwernerem ks. Dominika Radziwiłła, w r. 1794 przeniósł się do Kraśnika, a następnie nabywszy wieś Chorowszczyznę w r. 1819, zamieszkał w niej na stałe i tu umarł w r. 1825. Poezye rzewne zjednały mu nazwę „Poety serca“. Najwybitniejsze z utworów jego są: Sielanki (Laura i Filon, Duma Lukierdy i wiele innych); Pieśni (Kiedy ranne wstają zorze, Bóg się rodzi, moc truchleje, Wszystkie nasze dzienne sprawy, i inne); Powrót z Warszawy na wieś, Żale Sarmaty nad grobem Zygmunta Augusta: przekład Psałterza Dawidowego i Ogrodów Delilla. Po śmierci Karpińskiego wyszły jego Pamiętniki.