Strona:Stefan Demby - Album pisarzy polskich.djvu/39

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

STANISŁAW ORZECHOWSKI
(podług portretu z lat młodych, znajdującego się w Bibliotece Ossolińskich we Lwowie).




Urodził się w Orzechowcach, w ziemi przemyskiej, roku 1513. Wychowanie otrzymał bardzo staranne, a mając lat 13, wysłany został za granicę. Był w Wiedniu, w Wittemberdze, Padwie, Bononii i Rzymie, a po latach 17-tu wrócił do kraju i na życzenie ojca przyjął święcenia kapłańskie, w roku jednak 1551 porzuciwszy stan duchowny, ożenił się, za co klątwę kościelną na siebie sprowadził. W ostatnich latach życia zapomniany, osiadł na wsi, w Żurowicach, gdzie umarł w roku 1566. Ostatnie badania dowiodły, że tak złym, jak go zwykle przedstawiano, nie był, talent miał olbrzymi. Po łacinie wydał: De bello adversus Turcas suscipiendo; Ad Sigismundum Poloniae Regem Turcica Secunda (Obydwie prace przetłomaczył Jan Januszowski p. t. Na Turka); Annales (Kroniki). Z polskich prac na uwagę zasługują: Dyalog albo rozmowa około egzekucyi polskiej Korony; Quincunx, tj. wzór korony polskiej na cynku wystawiony; Policya Królestwa Polskiego na kształt Arystotelesowych polityk wypisana.