Przejdź do zawartości

Strona:Stefan Demby - Album pisarzy polskich.djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

GALLUS
(podług obrazu olejnego w katedrze Kruszwickiej).




Szczegółów, dotyczących życia pierwszego kronikarza naszego, nie znamy, wiemy tylko, że był cudzoziemcem, że przybył do Polski przez Wenecyę, Karyntyę i Węgry, że pierwotnie był zakonnikiem klasztoru św. Wawrzyńca, a zarazem kapelanem króla Boleslawa Krzywoustego, i że umarł w Kruszwicy. Kronikę pisał między rokiem 1110 a 1113. Najdawniejszy ten zabytek literatury polskiej w języku łacińskim składa się z trzech ksiąg. Księgę pierwszą zaczyna autor od podania o Popielu i Piaście i doprowadza ją do urodzin Bolesława Krzywoustego, w dwóch następnych opowiada o czynach tego króla, kończąc na pielgrzymce Krzywoustego do grobu św. Wojciecha, t. j. do dnia 13 kwietnia 1113 roku. Najlepsze wydanie Kroniki Gallusa mieści się w Pomnikach dziejowych Polski A. Bielowskiego, w tomie I-szym. (Lwów, 1864 rok).