Strona:Stary Kościół Miechowski.djvu/274

tunku literackiego, w którym sam utworzył jeden zbiorowy okaz w Górze Chełmskiej IV 302—387, złożony z 7 cząstek.
W. 46 miały po mnie pamiątkę — wspominały mnie; pamiątka = wspomnienie używa Bonczyk często: V 420, 442, VII 141, 554, w znaczeniu zwykłem: VI 237, 588 i Góra Chełm. VII 226.
W. 53 zżyje — przeżyje, podobnie II 170, IX 48, Góra Chełm. I 151 i zeżyć Góra Chełm. II 82, 88, VI 26.
W. 54 — wyraża w stopniu dość słabym uczucie przeciwieństwa klasowego, o czem obj. I 586— 591.
W. 59 Widziałeś Grundmana — p.obj. II 426.
W. 60 urzędnym — urzędnikiem, zarządcą.
W. 69 nasz Godula — Karol Godula, zwany królem cynkowym, był największym self-made-manem na Górnym Śląsku. Ur. 1781 w Makoszowach pod Zaborzem jako syn leśniczego, stracił ojca i prawie całe rodzeństwo na cholerę. Od 11 roku życia przez dwa lata pasł bydło u krewnych w Polsce, a wróciwszy na Śląsk, konie u pewnego oberżysty w Toszku. Grzecznością i zręcznością zwrócił na siebie uwagę hr. Karola Franciszka Ballestrema z Plawniowic, który dowiedziawszy się o smutnych losach Goduli, zabrał go do siebie i kazał kształcić z własnemi dziećmi, a potem zrobił pomocnikiem myśliwskim. Godula odwdzięczył się wiernością w służbie, na której omało nie stracił życia, zwalczając kłusowników. Ci z zemsty napadli go, pobili ciężko i przywiązali głową na dół do drzewa; odnaleziony przypadkiem i uratowany, jako kaleka, gdyż miał złamaną rękę i nogę, do służby leśniczej niezdolny, został zarządcą dworu w Rudzie. Tu zużytkował wynalezioną świeżo w r. 1802 metodę wytapiania cynku z galmanu i w r. 1809 uzyskał 20.000 talarów z hałdy żużli z rozwalonego oddawna pieca. W r. 1812 namówił Ballestrema do zbudowania huty cynkowej w Rudzie, której został zarządcą i zdobył spory majątek jako dopuszczony do udziału w zyskach. Aby uniknąć konkurencji, skupował kopalnie kruszcu i węgla (m. i. w r. 1823 kop. Marji pod Miechowicami), mnożył przedsiębiorstwa Ballestrema i zakładał własne. Umierając w czasie bezskutecznej ucieczki przed cholerą w r. 1848 we Wrocławiu, zostawiał 2 huty własne, a w 2 innych wiele udziałów, 19 kopalń galmanu, 40 szybów węglowych, 7000 morgów gruntu, obszary dworskie w Szombierkach, Orzegowie, Bobrku i Bujakowie, oraz 750.000 tala-