Strona:Stanisław Piekarski - Prawdy i herezje. Encyklopedja wierzeń wszystkich ludów i czasów.pdf/273

bunkowych (razzia). W jednej z takich wypraw, podjętej przeciw karawanie mekkańskiej, pobił na czele swoich wiernych z Medyny wojsko Mekki i wziął wielu jeńców, za których otrzymał wysoki okup. To zwycięstwo zjednało mu wielu zwolenników pośród chciwych łupu plemion arabskich. Przy ich pomocy prowadził dalej walki z plemionami żydowskiemi, zamieszkałem! w Arabji, i z plemieniem Kuraiszytów, z którego sam pochodził. Walki te doprowadziły Mekkę do ustępstw i zawarcia pokoju z Mahometem, który w szóstym roku hedżry ogłosił pielgrzymkę do Mekki. Po nieudałej wyprawie Mahometa do Syrji Mekka złamała pokój z nim zawarty i została za to ukarana. Mahomet zdobył ją i objął w posiadanie islamu. Powróciwszy do Medyny, wysłał posłów do władców Persji, Bizancjum, Abisynji i przyjmował poselstwo różnych plemion, składających mu hołdy. W dziesiątym roku hedżry odbył ostatnią pielgrzymkę do Mekki i wygłosił wobec zgromadzonych tam pielgrzymów najważniejsze swoje prawa i nauki. Ceremonje, odbywane przy tej pielgrzymce, są odtąd normą dla pielgrzymek wiernych islamu. Mahomet wrócił do Medyny i w trzy miesiące potem, 8 czerwca 932 r., umarł. Został pochowany w mieszkaniu, w którem umarł a mieszkanie to objęto budową rozszerzonego w tym celu meczetu. O nauce Mahometa ob. Islam.
 (Lit. Sprenger: Das Leben und die Lehre des Mohammed 1861 — 65. Nöldeke: Das Leben Mohammeds. 1863. Grimm: Mohammed, Münster 1895. Delaporte: Vie de Mahomet d‘apres le Coran, Paris 1874. Muir: The life of Mahomet, London 1894. D. S. Margoliouthe. Mohammed and the Rise of Islam. 1905).

 Mahometanizm, ob. Islam.

 Majątek kościelny, ob. Kościelny majątek.

 Majmonides Mojżesz (Rabbi Mose ben Maimon, w literaturze żydowskiej w skróceniu zwany także Rambon) żył od 1135 do 1204 r. Najwybitniejszy z uczonych żydowskich średniowiecza, urodzony w Kordowie, przeniósł się w czasie zajęcia Hiszpanji przez Maurów do Fezu. Według pisarzy arabskich miał tam pozornie przyjąć islam. W r. 1165 uciekł do Akkony i po krótkim pobycie w Palestynie osiadł w Fostat czyli starym Kairze. Jako zawód obrał medycynę i był od r. 1188 lekarzem nadwornym sułtana. Wolny czas poświęcał studjom filozoficznym i religijnym. Założył w Kairze akademję, która liczyła wielu uczniów z Egiptu, Syrji i Palestyny. Żydzi uważają go za największego ze swoich rabinów i nazywają „światłem Wschodu i Zachodu“. Dzieła jego, pisane po arabsku i po hebrajsku, zawierają systematyczne opracowanie nauki talmudycznej i uzasadnienie jej zapomocą środków, zaczerpniętych w filozofji Arystotelesa. Najgłośniejsze z jego dzieł „Morch nebuchim“ („przewodnik błądzących“), drukowane w r. 1480, jest komentarzem tych ustępów Starego Testamentu, które nie dadzą się wyjaśnić dosłownie. Dzieło Majmonidesa p. t. „Miszne Thorah“ („powtórzenie prawa“) jest skrótem talmudu w 14 księgach, zawierających całe prawo religijne żydowskie. Majmonides zakuł naukę talmudu w stałe formy i uczynił ją nieruchomą, na co skarżyło się wielu późniejszych rabinów.

 Majolici, ob. Somaskowie.

 Major Jerzy (1502 — 1574), teolog protestancki. Jakkolwiek był uczniem Lutra, popadł z powodu sporu o adiafora w podejrzenie, że nie trzyma się wiernie jego nauki. Stanowisko jego w kwestji teologicznej, czy dobre uczynki są konieczne do zbawienia, w której trzymał się zapatrywań Melanchtona, odmiennych od nauki Lutra, doprowadziło do sporu, zwanego sporem majorystów, w którym Major, podobnie jak Melanchton, zmuszony został przez fanatycznych zwolenników Lutra do odwołania swojej tezy o konieczności dobrych uczynków, jako zbyt zbliżonej do nauki katolickiej.

 Majowe nabożeństwo, w kościołach katolickich osobne nabożeństwa ku czci Matki Bożej, odprawiane przeważnie w godzinach wieczornych w ciągu maja. Wprowadzone w Rzymie w XVIII w., zatwierdzone przez Piusa VII w r. 1815, weszło w ciągu XIX w w zwyczaj w całym świecie katolickim. W Polsce wprowadzono je w r. 1852.