Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T2.pdf/465

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Rejencya poznańska, nie troszcząc się o wiece i protesty, zniosła rozporządzeniem z dnia 1 grudnia 1887 r. fakultatywną naukę języka polskiego nawet w dwóch niższych oddziałach szkoły przygotowawczej w Poznaniu, zaprowadzono „na próbę” 1885 r.

Likwidacya Banku toruńskiego.

Dnia 6 grudnia 1887 r. odbyło się w Toruniu nadzwyczajne walne zebranie Banku kredytowego Donimirski, Kalkstein, Łyskowski i Sp., na które przybyło 267 osób, celem załatwienia się z wymaganiami prawnemi co do likwidacyi Banku, która się niestety rozpocząć miała 1 stycznia 1888 r. Na likwidatora obok firmowych obrano Ludwika Ślaskiego, wieloletniego przewodniczącego Rady nadzorczej owej z wielu względów całemu społeczeństwu zasłużonej instytucyi. Przy tej sposobności stwierdzono, że Westa poznańska Bankowi i jego firmowym głównie zawdzięczała powstanie swoje, gdyż Bank sam podpisał swego czasu na dwieście kilkadziesiąt certyfikatów Westy prócz znacznej liczby podpisanych przez firmowych prywatnie, a jeszcze większej umieszczonych u trzecich osób.

Kasa wzajemnej pomocy w Poznaniu.

W tymże roku 1887 założyli w Poznaniu dr. Teodor Jarnatowski i Konstanty Paten, emerytowany nauczyciel gimnazyum ostrowskiego, Spółkę pożyczkowo-zarobkową p. n. Kasa wzajemnej pomocy, której głównym celem było ratowanie z rąk lichwiarzy żydowskich chętnych do pracy ludzi, zwłaszcza rzemieślników, kupców i przemysłowców. Był to pomysł szczęśliwy. Z małych początków rosła Spółka z roku na rok, tak że po 25 latach liczba członków z 20 wzrosła na 1031, kwota udziałowa z 163 m. na 141,000 m., suma pożyczek udzielonych z 200 m. na 683,000 m., depozyty z 103 m. na 664,000 m., fundusze odwodowe z 48 m. na 50,000 m., a obrót kasowy wynosił przeszło 2 miliony marek. Dla dzieci urządzono kasę drobnych, oszczędności, przyjmując wkładki od 10 fenygów począwszy.[1]

  1. Kupiec. R. VI, str. 331.