W roku 1843 nadesłał na wystawę Wielkopolanin Gąsiorowski swój obraz Bitwa pod Nasielskiem (1831 r.), w roku 1845 pojawiły się po raz pierwszy obrazy belgijskich malarzy, 1847 słynny obraz Horacego Verneta Pobojowisko pod Hastings, a 1853 Maksymiliana Antoniego Piotrowskiego, rodem z Bydgoszczy, profesora Akademii w Królewcu, Włoska przekupniarka owoców i Palący tytoń w przedsionku teatralnym, Seweryna hr. Mielżyńskiego Krajobraz z St. Nellino i dwa obrazy religijne, Karola Węgierskiego z Rudek pod Szamotułami pastel Gotowalnia, akwarela, Matka w gronie córek i miniatura Lady. H. Walpole i Ignacego Stachowskiego z Kościana portret Stanisława Hozyusza, a 1857 roku Maryana Jaroczyńskiego Apostoł Marek, opowiadający Ewangelią w Egipcie. Atoli po roku 1848 zaczęło się objawiać zobojętnienie dla sztuki, które coraz więcej się wzmagało, aż wreszcie 1862 roku rozwiązało się Towarzystwo.
W dziedzinie budownictwa z owych czasów pierwsze miejsce zajmuje Kaplica królewska czyli Złota w katedrze poznańskiej, w której spoczywają zwłoki Mieczysława I. i Bolesława Chrobrego.
Zwłoki te złożone były pierwotnie w środku katedry, a nad ich grobem paliło się wedle uchwały kapituły z roku 1496 światło w lampie dzień i noc. w roku 1744 w miejsce dawnego pomnika kazała kapituła zrobić nowy i przeniosła zwłoki wśród uroczystego nabożeństwa do innej trumny. Ale już 1766 roku zniesiono ów grobowiec „dla mniej przyzwoitego kształtu” i wystawiono nowy, który skutkiem pożaru katedry 1772 roku i zawalenia się wieży kościelnej 1790 roku zburzony został. Rozebrano więc zgruchotany pomnik, a kości królów złożono w trumience, którą opieczętowano i umieszczono w kapitularzu.
Pierwszy pomysł wystawienia nowego pomnika powzięła kapituła,[1] ale nie mogła go wykonać dla niepomyślnych czasów, dopiero arcybiskup Gorzeński postanowił zbierać na ten
- ↑ Sprawozdanie z fabryki kaplicy grobowej Mieczysława I. i Bolesława I. w Poznaniu przez Edwarda hr. Raczyńskiego. Poznań 1841
