Strona:Stanisław Brzozowski - Współczesna powieść polska.djvu/117

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

ręce i spalone przez słońce twarze. Kocha siłę dźwigających brzemię ramion. Znajdujemy u niej klasyczny opis prac polnych. Opisy nie widziane lecz odczute. Reymont stylizuje chłopa, stylizuje go na chłopa, można powiedzieć. Jego powieść jest bardzo literacka. Racyi wielu gestów jego postaci należy szukać w artystycznych wymaganiach, kompozycyi, stylu, efektu. Posługuje on się chłopem polskim, tak jak Fłaubert posługiwał się Salambo, panią Bovary. Tylko całkiem już oddarta od związku z życiem pracy wiejskiej krytyka, tylko literaci którzy widzą od szeregu lat zboże i role jedynie na obrazach Ruszczyca, mogli mówić o głębokiej epickiej prawdzie »Chłopów« Reymonta. Reymontowi zbywa na jednej bagatelce. Nie odczuwa moralnej powagi pracy wiejskiej. Traktuje ją wyłącznie estetycznie. Świat chłopski jest dla niego nowem środowiskiem, w którem ma on zamanifestować swój talent i artyzm. Dlatego też jego chłopski epos nie przynosi nam żadnej nowej wiedzy o chłopskim świecie. Proszę wziąć do ręki powieści rosyjskie Gl. Uspieńskiego, Zła-