Ta strona została skorygowana.
V.
ELIZA ORZESZKOWA.
Są podobno ludzie, umiejący wyczuć pod powierzchnią ziemi — wodę. Orzeszkowa posiada dar wyczucia pod skorupą egoizmu, pod piaskiem i żwirem krzątającego się około drobnych trosk osobistego życia — sumienia. Sumienie jest niemal jedyną rzeczą, która Orzeszkową w świecie ludzkości obchodzi. Wszystkie inne mają znaczenie przez nie, lub w związku z niem. Orzeszkowa nie jest psychologiem. Jest ona kazuistką sumienia. Kazuistką często przenikliwą i głęboką. Obchodzi ją zawsze w każdym pojedyńczym wypadku nie samo ukształtowanie duszy ludzkiej, jako zagadnienie psychologiczne, lecz tylko pewne, specyalnie okre-
