Strona:Stanisław Bełza - Krótkie wiadomości z dziejów Polski.djvu/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

cznie z braćmi, uchodzi do Niemiec, oddając się pod opiekę cesarza, przez co naraża Polskę na wojnę z Niemcami: ród ślązkich Piastów niemczy się.

Bolesław Kędzierzawy (1146-1173), ulega możnowładcom, poniża się przed cesarzem, Fryderykiem, traci Pomorze, ponosi klęskę w bitwie z Prusakami; w bitwie tej ginie brat jego, Henryk.

Mieczysław Stary (1173-1177), poprawia sądownictwo, pragnie rządzić dzielnie, podnieść władzę swoją, a usunąć wpływ możnowładców, zostaje jednak usunięty za ich sprawą.

Kazimierz Drugi Sprawied iwy (1177-1194), najmłodszy syn Krzywoustego, zwołuje zjazd do Łęczycy w r. 1180, tam zrzeka się wielu swoich praw na rzecz możnowładców, za co uzyskuje tron dziedziczny dla swoich potomków. Łączy Małopolskę i Mazowsze. Poskramia Prusaków i Jadżwingów, podnosi znaczenie Polski.

Leszek Biały, małoletni, dostaje tron po długich zatargach, zdobywa go jednak Mieczysław Stary i rządzi nieograniczenie (1194-1202).

Władysław Trzeci Laskonogi, syn Mieczysława (1202-1206) ustępuje wskutek walki o prawa książęce.

Leszek Biały utrzymuje się na tronie powtórnie (1206-1227) nadaje duchowieństwu prawo wyboru biskupów i władze sądowniczą w dobrach kościelnych, podnosi powagę duchowieństwa, które podtrzymuje jedność Polski. Zostaje zdradziecko zabity przez księcia pomorskiego Świętopełka w Gąsawie.

Brat Leszka, książę Konrad Mazowiecki, gwałtowny i porywczy, sprowadza niemiecki zakon Krzyżaków celem nawracania pogańskich Prus (1225), i daje im ziemię Chełmińską.
Po Leszku Białym trwa 5-letnia walka między Konradem a stronnictwem Grzymisławy, żony Leszka, o opiekę nad ma-