Kitajka.
Dwuliczna kitajka. — Ryś. cnt. 3.
Kitajka = materja jedwabna.
Kiwać się.
Kiwa się, j ak żyd nad boruchami.
Odm...., jak żyd nad talmudem...., jak żyd na pokucie.
Boruchy: z hebr. = modlitwy poranne, błogosławieństwa.
Klacz.
1 Chłop na klaczy jeździ, a klacze szuka. — Knap. 62; Ern. 1135; Flor. 76; Mon. Ench. ISO.
Chłop na klaczy jeździ, a klaczy szuka. Mon. Gr. 371; Czel. 567. Na klaczy jeździ, a klaczy szuka. Mas. 371.
2 Grabieżna klacza kontentuje się i plewami. — Ryś. cnt. 4.
Grabieżna = zagrabiona, zabrana, zlupiona.
3 Klaczka, pszczółka, pszenica wyprowadza z nędzy szlachcica. — Przyj, ludu, r. XIII, N. 17.
4 Komu się klacze i żony darzą, ten nie żebrze chleba. i Komu się darzą, t. j. komu się udają, szczęszczą, dobre się trafiają.
Ob. p. w. Koń-. Dobrze to....
Klaczka ob. Klacz.
Klam.
Ożenił się, jak Klam z Borowską.
„Niejaki Klamborowski, szlachcic z lubelskiego, chcąc uczynić nazwisko swe interesowniej szym, zaczął w podpisie rozdzielać Klam osobno, a Borowski osobno. Szlachta dla ukarania próżności wymyśliła wyrzeczone przysłowie.” Dar. 36.
Klamka.
1 Już klamka zapadła.
Już się. stało, już zapóźno, już się to nie odmieni.
2 Lepsze swoje klamki, niż cudze zamki. — Kolb. VIII. 260.
Klara.
Panna Klara, to zszywa, to rozpara.
Klara św.
Powiedziała święta Klara, że to będzie piękna para; a powiedział święty Fryc (stary Fryc), że z tego nie będzie nic.
Klasztor. Klasztorny.
1 Dłużej klasztora, niż przeora. — Przyb. rkp; Now. 16; Kolb. VIII. 252.
2 Jaki klasztor, taka jałmużna.
3 Kto już klasztornej kaszy zje, a wystąpi, nigdy się już nie dorobi.
4 Kto nie był dobry w klasztorze, nie będzie lepszy przy dworze. — Knap. 1352.
5 Łatwiej klasztorowi bez księdza, niż księdzu bez klasztora.
6 Zwykle klasztory obfite w upiory.
Klatka.
1 Kto klatkę kupuje, ptaszka potrzebuje.
2 Pierwej potrzeba się postarać o klatkę, I dopiero łowić ptaszynę. j 3 Piękna klatka nie żywi ptaka. — Now. 73.
4 Wielka klatka, a ptaków mało. — Knap. 1240; Now. 101.
Wielka klatka, ptaków mało. Flor. 17.
Wielka klatka, a ptaków pusto.
Kląć.
1 Klnie, aż trawa schnie.
2 Klnie jako furman. — Trotz, p. w. Furman; Lom,. 16.
3 Klnie jak góral. — Trotz, p. w. Góral.
4 Klnie jak niechrześcjanin.
5 Klnie, jak rybak na wodzie. — Trotz, p. w. Rybak.
6 Klnie na czym świat stoi.
7 Kto klnie, dzwoni djabłu na mszę.
8 Kto kogo klnie, to w niego lgnie.
Kto kogo niesłusznie klnie, sam siebie klnie. Szczerb. Sax.
9 Lepiej ciąć, a nie kląć.
Klecha.
1 Czcij klecho plebana. — Knap. 123.
Czcij klecho kantora. Gem. 1. 30.
Ob. p. w. Kantor.
2 Między chłopami klecha najuczeńszy. — Gem. I. 77.
Między chłopami klecha doktorem bywa w karczmie. Gem. II. 159. Klecha najmędrszy między ratajami. Linde, p. w. Klecha.
3 Z klechy pleban, z chłopa pan, z niedołęgi żołnierz — radzi górę wybijają. — Zabcz. Pol. II. 3; Wójc. Przyp. 73.
Klecza.
Żeby cię wszyscy kleteccy porwali!
„Kościół we wsi Kleczy nliał w XVI wieku w ten sposób w kwadraty malowane ściany, że w połowie czworoboku był wystawiony grzech popełniony, a w drugiej jaka zań kara. Stąd owa mnogość malowanych w kleteckim kościele czartów dała początek przekleństwu.’’ A. Pług, Notatki z podróży circheol. Gar.. Warsz., r. 1854, N. 273; Dar. 145.
Kleć.
Z pustej kleci sowa wyleci. — Pot. Joru.
Odm. Z pustej kleci nietoperz (wróbel) leci.
T. j. z pustej głowy nic mądrego nie wyjdzie. Kleć = zabudowanie na prędce, czasowo sklecone, śpichlerz.
Kleić się.
Jedno drugiego się nie klei.
Niedorzeczna, nielogiczna mowa, ni w pięć, ni w dziewięć, jedno drugiego się nie trzyma.
Klej.
Gdyby nie klej, nie piłowiny, nie jadłby stolarz słoniny.
Klekotać.
1 Klekce, jako bocian. — Rej. Zw; Wójc. Zar. II. 74.
2 Klekce jak kaczka.
Sama nie wie co, jako kaczka klekcze. Rej. Wiz.
3 Klekota, co mu jedno ślina do gęby przynosi. — Golub. Rep.
