Strona:Samuel - Adalberg - Księga przysłów.djvu/122

  By makiem posiał. Feder. II. 355. Tak cécho, cobé mòżna mak sác. Cen. Kasz. 24. Cicho, choć mak siej. — Cicho, kieby na mak.

Cichy.
 1 Cichszy od wody, niższy od trawy.
 2 Cichy jak baranek. — Trotz, p. w. Cichy.

  Jako barauek cichy. Opeć; Jagod. P.

 3 Cichy, jak mysz pod miotłą.
 4 Cichy, jak opałka (kobiałka) za wozem.

 5 Na cichego wiatr (nieszczęście) nawieje, a niespokojny sam nabieży na nie.

Ciec.
 Choć nie ciecze, to kapie.

Ciechanów. Ciechanowski.
 1 Ciechanowski szlachcic: o jednym bucie i o jednym chodaku.

  Biedny, niezamożny szlachcic.

 2 Mądry, jak ciechanowski szlachcic.
 3 Mądry, jak rabin z Ciechanowa.
 4 W ciechanowskiej ziemi płacząc się orze, ale śmiejąc się zbiera.

  T. j. ziemia wymaga wiele mozołu, ale plon obfity wydaje.

Ciechańska.
 Ciocia Ciechańska, co w niebie tabakę sprzedaje.

Ciecierzyn.
 Koło Ciecierzyna świat się zaczyna, a w Bończy świat się kończy.

  Ciecierzyn w lubelskim; Bończa w pow. krasnostawskim. Są to majętności hr. Poletyłły, pięknie zagospodarowane, wyróżniające się od sąsiednich, stąd miejscowe przysłowie.

Ciekawość.
 1 Bez ciekawości niema mądrości.
 2 Ciekawość pierwszy stopień do piekła. — Łysk. 56.

  Cekawòsc je pirszi stopień do piekła. Cen. Kasz. 21. Ciekawość pierwszy gradus do piekła. § Ciekawość jest stopniem pierwszym do piekła. Bals. Kaz.

Ciekawy.
 1 Ciekawemu pierwszy stopień do piekła.
 2 Ciekawy, jak cygan do pasieki.
 3 Ciekawy jak niewiasta (kobieta).
 4 Ciekawy jak słowik.
 5 Ciekawy jak szewc.
 6 Ciekawy, jak świnia na cudzy groch.
 7 Ciekawy, jak żydowski pantofel.
 8 Ciekawy ma psi węch. — Now. 10.
 9 Ciekawy rychło się zestarzeje.
10 Nie bądź ciekawy, bo prędko się zestarzejesz.

Cielak.
 Z łysego cielaka łysy wół będzie.

Cielątko ob. Cielę.

Cielę.
 1 Boże cielę.

  Ograniczony, człowiek do niczego.

 2 Ciele piele.

  Ni to, ni owo; niewiedzieć co.

 3 Cielęcium ciapcium.

  Rozlazły, nie umiejący sobie radzić.

 4 Cielę na niedzielę. — Chocisz. I. 641.

  O nierozgarniętych, niedołężnych.

 5 Cielęta mają swoje atynenta, a świnki mają swoje przypinki.
 6 Cielę uczy się orać od wołu. — Przyb. rkp.
 7 I cielęta mają swoje akcenta. — Sł. Wil., p. w. Cielę.

  I głupi bywa czasem dowcipny.

 8 Istne z niego cielę, co ogonem miele.

  O człowieku głupim, niedołężnym, ślamazarnym.

 9 Każde cielę znajdzie swego rzeźnika.
10 Kto nie beczał cielęciem, wołem ryczeć nie będzie.
11 Kto się cielęciem urodził, wołem umrzeć musi.
12 Kto się w dzień boi cieląt, w nocy woły kradnie.
13 Łysy do nieba, cielę do obory.
14 Miejskie cielątko a wiejskie dzieciątko, to jedno.

15 Mówiło cielę: jaki też to osioł ze mnie; mówił osioł: jakie też to ze mnie cielę!

16 Pierwsze cielątko — szczeniątko.
17 Po tłuste cielę i do domu trafią, a chudego i na targu nie kupią.
18 To takie, jak cielę nieoblizane. — Lom. 32.
19 W cielęta nie orzą.

  Głupiego, niezdarnego, niedoświadczonego do posług, do pracy nie używają.

20 Więcej cieląt w jatkach bywa, niż starych wołów. — Żegl. I. 168.

  Więcej cieląt na rzeź idzie, aniżeli krów. Lom. 33. § Więcej cieląt wodzą, niż wołów do jatek. Kochow. Epigr. Więcej w jatkach cieląt, mówi wielki Augustyn, t. j. liczniejsze pogrzeby w młodości. Witw. Ab. Więcej cielęcych skór, niżli wołowych bywa na wendecie. Pot. W. Ch. Więcej na rzeź wychodzi cieląt, niżli wołów. Min. Ryt.

21 Zdechło cielę, ale ogonem miele (rusza).

Cielica.
 Kto cielicy nie uchowa, ten się krową nie ucieszy. — Kolb. VIII. 257.

Cielsko ob. Ciało.

Cielucha.
 Na starość cieluchami orać ciężko.

Ciemię.
 Nie w ciemię bity. — Przyp. rkp; Now. 66; Mas. 74.

  Nie jest on w ciemię bity. Lom. 24.

  Ma on zdrową głowę, nie głupi. Ciemię = najwyższa część głowy, wierzch głowy.

Ciemięrzyca.
 Pij ciemięrzycę.

  „T. j. lecz się od szaleństwa, lub: szalony jesteś, gdyż roślinę tę (t. j. ciemięrzycę) uważają za środek przeciw szaleństwu.” Sł. Wil., p. w. Ciemięrzyca.