tor castri) lub contra dominum capitaneum et Czirchowski, quia non foverat fures nec furatus est” i t. p. Nadto wyrażenie zapiski z r. 1399[1]: Jaszco Czirchowski iustitiarius in hac parte domini capitanei” tudzież zapiski sądu Krakowskiego grodzkiego z r. 1431[2]: Petrus Liss iustitionarius Cracoviensis actor contra dominam Beatam advocatissam de Grebow pro eo, quia fures proscriptos et notabiles in domo sua fovet, quam idem iustitiarius ad mandatum domini Capitanei citavit” przypuszczenie nasze, zdaje mi się, dostatecznie popierają. Wobec tego więc, że oprawca występując jako oskarżyciel przed sądem, był zastępcą grodu i jako taki przed sądem grodzkim ze stroną przeciwną stawał, sędzia z oskarżycielem łączyli się razem w jedném pojęciu prawném, jakkolwiek byli osobami odrębnémi.
Postępowanie, jakie się przed sądem grodzkim lub téż ziemskim wskutek oskarżenia oprawcy wywiązywało, było różne w miarę tego, czy poszkodowany stawał, czy téż go nie było. Jeśli poszkodowany stawał, w takim razie, jak tego nasze liczne zapiski sądowe dowodzą, obowiązany był stosownie do postanowień statutu Kaźmierza W. albo dowodzić winy oskarżonemu, albo téż pozwolić mu się uniewinnić[3]. We wszystkich zaś przypadkach, gdzie jako oskarżyciel oprawca sam występuje, a więc gdzie poszkodowanego lub właściwego oskarżyciela nie ma, nie przeprowadza on dowodu winy, lecz oskarżenie jego jest pewnego rodzaju diffamatio, infamatio, wobec któréj obwiniony przysięgą własną[4] lub z pomocnikami[5] oczyścić się był obowiązany.
- ↑ Acta Lanc. I. 4675.
- ↑ Inscr. Castri Crac. IV. p. 380.
- ↑ Helcel S. P. P. P. I. Zwód zupełny c. 28. 35. 72. 78.
- ↑ Inscr. Castr. Crac. I. p. 23. r. 1418. P. de G. in termino sibi peremptorie assignato se de prima culpa furticinii sibi iniuncta per iustitiarium se proprio iuramento in nostro iudicio emendavit et se expurgavit iuxta ritum terrestrem.
- ↑ Term. terr. Crac. III. p. 226. r. 1401. P. de C innocenciam suam de furticinio super quo per Zyndramum opprawczam fuit accusatus per sex testes ydoneos... com-
