Jeżeli zaś ta sama maszyna, przy tych samych warunkach, pracować będzie z kondensacyą, to należy tylko w powyższéj formule zamiast 1,25 podstawić 0,1, a znajdziemy teoretyczny skutek maszyny w sekundzie 39834,6 stopofuntów, czyli 83 koni parowych.
Byłoby bardzo wielkim błędem, gdybyśmy sądzili, że prawdziwa praca użyteczna maszyny parowéj, równa się powyżéj otrzymanym teoretycznym wypadkom. Skutek ten zmniejsza się znacznie przez tarcie tłoka, stawidła i innych części ruchomych maszyny, przez tarcie pary o ściany rur i cylindra parowego. Doświadczenie uczy, że teoretyczny skutek, należy jeszcze pomnożyć przez pewien spółczynnik, jeżeli chcemy otrzymać, rzeczywisty skutek użyteczny maszyny. Ten spółczynnik z doświadczenia wzięty, dla maszyn rozmaitéj siły jest rozmaity i wynosi:
dla maszyn wysokiego ciśnienia (bez kondensacyi) niżéj
| 10 koni siły ....... | 0,5 |
| od 10 do 20 ....... | 0,55 |
| „ 20 „ 30 ....... | 0,6 |
| „ 30 „ 40 ....... | 0,65 |
| „ 40 i więcéj ....... | 0,7 |
dla maszyn nizkiego ciśnienia (z kondensacyą) niżéj 10
| koni siły ......... | 0,5 |
| od 10 do 30 ........ | 0,56 |
| „ 30 „ 60 ........ | 0,6 |
| „ 60 „ 100 ....... | 0,65 |
A zatém w powyższym przykładzie, jeżeli maszyna pracuje bez kondensacyi, to jéj użyteczny skutek nie będzie 58,5 koni parowych, lecz 0,7.58,5=40,95 czyli blizko 41 koni parowych; jeżeli zaś pracuje z kondensacyą jako maszyna nizkiego ciśnienia, to jéj użyteczny skutek wynosić będzie:
| 0,65 • 83=53,95 czyli blizko 54 koni parowych. |
Pracę mechaniczną, można także wyrazić sposobem graficznym czyli rysunkowym.
