Strona:Prawo wyborcze kobiet.djvu/13

wadzenie polityki i walk partyjnych, towarzyszących wyborom mogłoby oddziałać rozkładowo.
 Do przestępstw pociągających za sobą utratę praw wyborczych aż na lat 7 należą w Anglji, która zawsze będzie nam wzorem parlamentaryzmu, fałszowanie głosów i wszelkie nadużycia wyborcze. Jest to stwierdzeniem doniosłości aktu wyborczego i potępieniem nieobywatelskiego lub lekkomyślnego w obec niego stanowiska.
 Osobiste oddawanie głosu jest niezbędnem tam, gdzie wola ludu wyrażać się ma w całej czystości. Gdziekolwiek istniało głosowanie przez zastępców np. dla kobiet do rad miejskich w Galicji, zdarzało się nader często wyłudzanie lub skupowanie głosów, a zatem liczne nadużycia.
 Do czystości wyborów niezbędną jest tajność, aby nie narażać ludzi zależnych na prześladowanie, gdy wbrew życzeniu zwierzchników oddadzą głos na niepożądanego kandydata.
 Przy uwzględnieniu wymienionych tu demokratycznych postulatów wybory dokonywały się większością głosów. Większość ta mogła być nawet przewyżką 1 głosu ponad połowę. Ogromna część społeczeństwa pozostawała przeto bez przedstawicieli i słusznie czuć się mogła pokrzywdzoną.
 Szukano tedy oddawna, bo we Francji już w XVIII stuleciu, sposobu uwzględniania mniejszości. Dziś w Belgji, Finlandji, Serbji i we wszystkich niemąl kantonach szwajcarskich poprawia błędy powszechnęgo głosowania zasada proporcjonalności. Dzięki wyborom proporcjonalnym każde stronnictwo polityczne otrzymuje tyle głosów ile, na nie przypada w stosunku do jego liczebności.
 Przy wyborach kraj cały podzielony zostaje na okręgi, które obejmują mniej więcej te same liczby mieszkańców.
 W naszej ordynacji wyborczej do sejmu ustawodawczego 1 poseł przypada na 50 tysięcy wyborców. Warszawa zatem wysełać ma 16 posłów, a Łódź 10, Nie wszyscy jednak uprawnieni do głosowania skorzystają z tego prawa, nie mówiąc już o tem, że liczba wyborców, ludzi dorosłych nie równa się ludności.
 Przy głosowaniu proporcjonalnym zlicza się przeto wszystkie głosy prawomocnie oddane w danym okręgu. Przed zliczaniem dokonać trzeba sprawdzania, ponieważ każdy watel może głosować tylko jeden raz i to w swoim okręgu t. j. w tym, w którym mieszka. Ogół głosów oddanych