Strona:Pisma Henryka Sienkiewicza (ed. Tyg. Illustr.) vol. 77.djvu/129

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

związani wzajemną odpowiedzialnością, obowiązani są do ścigania przestępców, czyli do tak zwanej gonitwy.

Podobnych mniejszych niedokładności możnaby wiele wykazać, ale są i większe. Opowiadając dość obszernie dzieje Słowian, należało przedewszystkiem wskazać na rdzenne różnice składników państwowych słowiańskich a niemieckich, i tym sposobem dać uczącemu się większą możność zrozumienia samej organizacyi Słowiańszczyzny. Nie spotykamy n. p. ani słowa o charakterze miast u pierwotnych Słowian, które to miasta były jednak czemś innem, niż u Niemców[1]; nie spotykamy ani słowa o systemie alodyalnym, na którym w przeciwieństwie do zachodniego feodalnego była oparta budowa państw słowiańskich. To ostatnie tym ważniejsze, że tylko przez system alodyalny da się wytłumaczyć np. różnica potężnego stanu szlacheckiego w Polsce, od tegoż stanu na Zachodzie. Gdzie posiadacz ziemski, jako ojciec, dzielił rolę na tyle części, ilu miał synów, a jako obywatel obowiązany był do służebności nie względem panującego, ale względem kraju, tam nieuniknionem następstwem było: 1) rozrodzenie się stanu posiadaczów ziemskich w liczną gminowładną szlachetczyznę, a 2) przejście form państwowych

  1. Pierwotne miasta słowiańsnie były osadami rolnemi.