Legł niestrudzony pracownik na niwie literatury ojczystéj pod skombinowanemi ciosami wieku, wysileń ducha, więzienia; cierpień fizycznych i moralnych.
Tak przywykliśmy widziéć go przy niezmożonéj niczém robocie, tak nam żywotność jego umysłu na każdym kroku rzucała się w oczy, że zapominając o liczbie lat jego życia i liczbie lat pracy, na wieść o jego zgonie musiało nas bolesne ogarnąć zdumienie.
Jak to? Ten olbrzym pracy, który przez lat 57 rok rocznie rozrzucał wśród publiczności myśli i uczucia całemi tomami, ten, co tworzył przynajmniéj za dziesięciu, miałby nas osierocić, miałby przestać działać? I któżby go nam zastąpił?...
Istotnie, gdy się zastanawiamy nad zasługami Kraszewskiego dla narodu, na pierwszém miejscu, przed wszystkiemi innemi, widnieje ta, że był dla nas niedoścignionym, potężnym wzorem pracy i wytrwałości. My, którzy tak łatwo zrażamy się trudnościami, tak łatwo popadamy w zobojętnienie i ospalstwo, którzy poczynając rzecz niejednę z nadzwyczajném zajęciem i zapałem, stajemy z założonemi rękami nie wpół ale w ćwierć drogi, z podziwem patrzyć musieliśmy na to niesłychane u nas zjawisko, że ktoś od 18-go roku życia aż do zgonu, potępiany czy wielbiony, ani na chwilę nie ustawał w pracy, ani na chwilę nie rzucił pióra, które mu zastępowało i katedrę publiczną i ławę
Strona:Piotr Chmielowski - Józef Ignacy Kraszewski (broszura).djvu/3
Ta strona została uwierzytelniona.
†
Józef Ignacy Kraszewski
urodzony 28 lipca 1812 roku w Warszawie, zmarły 19 marca 1887 w Genewie.
