Strona:Pietro Aretino - Jak Nanna córeczkę swą Pippę na kurtyzanę kształciła.djvu/16

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

go względy i przyjaźń. Po śmierci Leona X, Aretino znajduje opiekuna w kardynale Giulio Medici, późniejszym Klemensie VII. W czasie conclave i po wyborze Hadrjana, satyry Aretina, przyklejane na torsie Pasquina, rozsławiają imię autora na całym półwyspie. Obawiając się „znienawidzonego cudzoziemca“, Pietro wraz z Medyceuszem opuszcza Rzym, udając się do Florencji. W 1523 roku kardynał Giulio użycza Aretina markizowi mantuańskiemu, Fryderykowi II, dowódcy wojsk papieskich. Pośrednikiem między Medyceuszem, a księciem staje się Baldassare Castiglione; Aretino przybywał na dwór mantuański pod auspicjami wytwornego autora „Dworzanina“. Protektor i protegowany stanowili niebywały wprost kontrast. Castiglione, rycerz-poeta, wykwintny literat, należący duchem do poprzedniej epoki Renesansu, hrabia na Nuvillarze, poleca księciu w gorących słowach plebejusza, korsarza i awanturnika literackiego — Aretina. Aby pojąć ogrom przepaści, leżącej między tymi dwoma ludźmi, dość przeczytać po „Cortegiano“, „Ragionamento delle Corti“.
Tam przemawiają do nas ludzie subtelni, wyrafinowani, dbali o wszystkie ozdoby umysłu i obyczajów, tutaj widzimy przedpokój, trzęsący się od plotek, sprośnych opowiadań i prostackich wymysłów!
W Mantui wschodzi gwiazda Aretina. Zyskuje on rozgłos jako namiętny wróg papieża Hadrjana, ogólnie znienawidzonego we Włoszech.