Strona:Pierre Choderlos de Laclos-Niebezpieczne związki.djvu/011

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
PRZEDMOWA TŁÓMACZA


Piotr Ambroży Franciszek Choderlos de Laclos, urodził się w Amiens, w roku 1741, z rodziny mieszczańskiej. Jako młody chłopiec okazywał zamiłowanie literackie, dziedziczne zresztą w tym domu. Jednakże, w XVIII w. literatura nie stanowiła jeszcze zawodu; zatem młody Laclos, po odbyciu studyów, zostaje w 20 roku życia oficerem artyleryi. Łatwość pióra i zręczność w składaniu madrygałów uczyniły go pożądanym gościem salonów paryzkich: w nich też zapewne gromadzi zawczasu materyały do przyszłego arcydzieła. W r. 1774 zwraca na siebie uwagę zgrabną sztuczką p. t.: „List do Małgosi“; w 3 lata później pisze operę komiczną, jednak bez szczególnego powodzenia. W r. 1778, wysłany na prowincyę jako oficer inżynieryi, buduje fort na wyspie Aix; tam też, może aby rozprószyć nudę zapadłego kąta i orzeźwić myśl wspomnieniem błyszczącego paryzkiego świata, pisze „Niebezpieczne związki“.
Dzieło ukazało się w r. 1782 i zyskało niebywałe powodzenie. Była to jedyna książka, jaką Laclos napisał. Później, jeśli używa pióra, to jedynie na broszury, artykuły polityczne, etc. Ferment nadciągającej rewolucyi nie sprzyja snać płodom czystego artyzmu. Być może, zraziła Laclosa i pieczołowitość policyi, która umieściła jego książkę na indeksie i skazała ją na zniszczenie, jako „rozwiązłą i nieobyczajną“.
W r. 1789, Laclos, na polecenie pani de Genlis, otrzymuje miejsce sekretarza księcia Orleanu. Równocześnie ze swoim panem wstępuje do klubu Jakobinów. Przewodniczy klubowi w dniu uchwalenia detronizacyi Ludwika XVI. W r. 1791, redaguje Journal des amis de la constitution. Po ogłoszeniu Republiki