Strona:PL Zieliński Rzeczpospolita Rzymska.pdf/395

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gdy rozpoczął on najazdy na dzielnicę podległą bratu, zmuszając go do ponownego zwrócenia się ze skargami do Rzymu. Nie poprzestając na tem, wdarł się do państwa Adherbala, zniósł go, poczem osaczył w Cyrcie. Senat zbytnio tem się nie przejmował; mógł on słusznie sądzić, że, dając Adherbalowi dostateczne siły do samoobrony, sam bronić go nie był obowiązany.
Ale w Cyrcie zamieszkiwało i prowadziło handel wielu Italczyków; nie można było nie ująć się za nimi. Jakoż istotnie do Afryki wyprawiona została nowa komisja z samym Skaurem na czele.
Przybywszy do Utyki, głównego miasta prowincji rzymskiej, Skaurus zaprosił do siebie Jugurtę; Jugurta stawił się posłusznie, ale rokowania umyślnie przewlekał, zdając sobie doskonale sprawę, że Skaurus nie jest upoważniony do wypowiedzenia mu wojny. Istotnie rokowania wypadło przerwać; Skaurus powrócił do Rzymu, Jugurta pod Cyrtę. Italczycy, zmęczeni oblężeniem, domagali się kapitulacji, pewni, że Jugurta nie odważy się ich ruszyć. Omylili się jednak; zdobywszy miasto, zwycięzca rozkazał stracić ich wraz z resztą ludności męskiej, a Adherbala na śmierć zadręczył.
Jugurta nie bez słuszności sądził, że Rzym, który musial oszczędzać swoje siły dla wojny północnej, zagrażającej samej Italji, bardzo niechętnie zwiąże sobie ręce wojną na południu; ale to jego zuchwalstwo wzburzyło Rzym do głębi. Jugurcie wypowiedziano wojnę w roku 111. Konsul Bestja udał się z wojskiem do Numidji. Osiągnął on kilkakrotnie powodzenie, ale nietrudno było odgadnąć, że wojna w górskich wąwozach z Saharą na tyłach może wlec się do nieskończoności. Kiedy więc Jugurta wyraził życzenie wejścia w układy, Bestja przyjął tę propozycję i pokój został zawarty, przyczem Jugurta zgodził się zapłacić kontrybucję i wydać zbiegów, oraz słonie bojowe.
Tego oczywiście było za mało; wrogowie szlachty z trybunem ludowym Memmjuszem na czele byli przekonani, że Bestja dał się przekupić; wskutek nalegań try-