ten postęp nieunikniony i dobroczynny nie mógł przynieść żadnego uszczerbku. I jak nie ulega wątpliwości, że Hellada, owa Hellada, która pod schyłek wieku IV utraciła swą niepodległość polityczną, była mistrzynią późniejszej ludzkości europejskiej, tak niewątpliwą jest rzeczą i to, że wśród zrodzonych przez nią wychowawców jedno z miejsc naczelnych należy do Arystotelesa.
Jednakowoż tę swoją silę wychowawczą Grecja przez czas dlugi ujawniała nie bezpośrednio, lecz przez kulturę innego ludu, który stał się pierwszym jej uczniem, jakgdyby poto, aby z kolei stać się nauczycielem, bezpośrednim lub pośrednim, ludzkości europejskiej; ludem tem był lud Rzymian. Już Arystoteles w swym zbiorze ustawodawstw poświęcił pewną uwagę temu podówczas jeszcze nie bardzo potężnemu władcy ltalji środkowej; trzecie wszakże stulecie przeważyło szale wagi wszechświatowej ostatecznie na korzyść Rzymu. I my teraz rozstajemy się na czas pewien z Helladą, ażeby zająć się powstaniem i wzrostem tej drugiej wielkiej potęgi kulturalnej świata antycznego.
Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/410
Ta strona została przepisana.
