Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/289

tragedja zazdrości, palącej, nieubłaganej; i rozumiemy, że poezja grecka — podobnie jak Szekspir w swym «Otellu» — wcieliła namiętność tę w duszę barbarzyńską. Medea jest córą barbarzyńcy, króla Kolchidy pod Kaukazem. Gdy królewicz tessalski Jazon na czele swych «Argonautów» (t. j. żeglarzy cudownego okrętu Argo) przypłynął do Kolchidy po złote runo, Medea, zakochawszy się w nim, dopomogła mu swemi czarami zdobyć runo i potem uciekla wraz z nim do Hellady. Tam z początku żyli szczęśliwie, dochowali się prześlicznych dziatek. Lecz oto zostają z Tessalji wypędzeni, Jazon z rodziną chroni się do Koryntu, żyć tutaj musi jako żebrak i tułacz, tulaczkę zaś jego i nędzę dzielą wraz z nim i jego ukochane dziatki. Istnieje środek ratunku: kocha go królewna koryncka, król zaś potomstwa męskiego nie posiada. Prawda, istnieje też przeszkoda, na domiar silna, w osobie Medei; pierwszym warunkiem nowego małżeństwa ma być rozwód z pierwszą żoną. Jazon składa tę ofiarę — dla dzieci, dla domu, nie dla siebie. Teraz miłość Medei przechodzi w piekielną nienawiść, i nienawiść poddaje jej niesłychaną zemstę...
 Jaką zemstę? I inni poeci przed Eurypidesem czerpali natchnienie z wdzięcznej tragedji kolchidzkiej królewny-czarnoksiężniczki: oczywiście, Medea zabija swych krzywdzicieli — Jazona, jego narzeczoną, jego teścia — potem zaś z dziećmi swemi ucieka. Inne zajął stanowisko wobec mitu Eurypides. Wszak jeśli istnieje w sercu ludzkiem uczucie trwałe i niepożyte, to jest niem uczucie miłości macierzyńskiej. I to właśnie uczucie Medea składa w ofierze swej zazdrości. Jazon wyrzekł się jej, swej żony, aby ratować swój dom — Medea karze go zburzeniem tego domu, i przyszłego, i teraźniejszego. Zabija jego narzeczoną, ale niedość tego — zabija także jego dzieci, swoje dzieci, jemu zaś pozostawia życie spustoszone i wyzute z wartości. Straszna jest walka w niej między jej namiętną zazdrością a jej milością macierzyńską, lecz zwycięża namiętność — i sofistyka namiętności: przekonywająca wymowa.