Strona:PL Zieliński Grecja niepodległa.pdf/166

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

i Arystogiton; na dopełnienie krwawego czynu obrano dzień święta Panatenajów, na kóre spiskowcy jawić się mieli z mieczami, skrytemi w zieleni mirtu. Wieść niesie, że Harmodjusz miał prywatne powody do nienawiści: siostra jego byla wyłączona z liczby kanefor, co było zniewagą dla całego rodu. Sprzysiężenie powiodło się tylko w połowie: poległ łagodny Hipparchos, srogi Hippjasz ocalał. Spiskowcy zginęli na mękach, przyczem szczególnem męstwem zajaśniała narzeczona Arystogitona, imieniem Leena. Gdy ją torturowano, pytając o imiona innych spiskowców, ona, aby nie ulec męczarniom, odkąsiła sobie język.
Po zabójstwie brata, Hippjasz stał się jeszcze bardziej ponury i okrutny; władza jego była już prawdziwem jarzmem dla Aten. Nieprzejednani jego wrogowie, Alkmeonidzi, uznali, że chwila jest odpowiednia do powstania; wtargnęli w granice Attyki z oddziałem ochotników i zajęli osadę Lipsydrjon u podnóża Parnetu. Ale i Hippjasz przedsięwziął środki: Ateny ani drgnęły, i brać ochotnicza, otoczona w Lipsydrjonie, wybita została przez wojska tyrana. O zdarzeniu tem do późnych czasów Ateńczycy wspominali w piosence, często rozbrzmiewającej na ich ucztach:

O Lipaydrjon, najlepszych druhów zgubo!
Jakże świetni przez ciebie padli męże!
Z najzacniejszych gniazd — dzielny to buf!
Mężna zaświadczy śmierć: godzien rodzica syn.

Porażka ta przekonała Alkmeonidów, że bez pomocy zewnętrznej nie zdolają Aten oswobodzić. Aby pomoc taką pozyskać, skorzystali z wpływu, jaki mieli w Delfach. Zdarzyło się tak, że niedługo przedtem stara świątynia w Delfach stala się pastwą pożaru. Delfijczycy ogłosili przetarg na budowę nowej. Robotę budowlaną objęli Alkmeonidzi; a ponieważ byli oni bardzo bogaci, przeto wybudowali świątynię o wiele wspanialszą, niż wymagała umowa: zamiast wapniaka dali marmur, co wówczas — w VI stuleciu — bywało wielką rzadkością.