Strona:PL Xenophon - Sympozjon oraz wybór z pism.djvu/85

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nych, ośmielam się zaś twierdzić, że i Ganimeda[1] Zeus porwał na Olimp nie z powodu piękności ciała, ale duszy. Dowodem na to jego imię; przecież jest gdzieś u Homera:

gánytaj de t’akúon,[2]

co znaczy: raduje się, słysząc, — a jeszcze gdzieś indziej:

pykina fresi médea eidós,[3]

a to znowu znaczy: rad mądrych w sercu świadomy.

«Zatem, jak świadczy z dwóch tych części złożone imię Gany-med, nie z powodu wdzięków ciała, lecz dla głębi swych myśli zażywa takiej czci u niebian. A także, Nikeracie, Homer opiewa,[4] jak Achilles nie za chłopaka miłowanego, tylko za druha tak sławnej dokonywa zemsty.[5] I Orestes i Pylades, i Tezeus i Pejritoos,[6] i wielu innych najdzielniejszych półbogów, nie dlatego dostąpili rozgłosu w hymnach, że razem spali, lecz dlatego, że się podziwiali wzajemnie i wspólnie dokazali najpiękniejszych czynów. A i nowoczesnych wielkich czynów dokonali — każdy łatwo może się przekonać — w żądzy sławy ci raczej, co nie unikają trudów i niebezpieczeństw, a nie ci, co wolą przyjemność, niż sławę. Coprawda, powiada wielbiciel poety Agatona,[7] Pauzanjasz,[8] w obronie tych, co w wyu-

  1. Królewicz trojański, syn Trosa, najpiękniejszy ze śmiertelnych. Dla tej piękności porwany na Olimp, spełnia tam urząd podczaszego.
  2. Iljada XX 405; ale wiersz ten brzmi nieco inaczej.
  3. Iljada XVII 325, i ten wiersz brzmi w Iljadzie nieco odmiennie. Te dwa cytaty mają dowodzić, że Homer i najstarsi poeci odczuwali w imieniu Gany-medes dwa składniki: raduje się radą, zamiłowany w mądrości.
  4. Iljada XVIII 98 i 128.
  5. Zabija Hektora, mszcząc się śmierci Patroklosa, i znęca się okrutnie nad trupem (Iljada XXII 395 i n.).
  6. Przysłowiowe pary przyjaciół Orestes (syn Agamemnona) i Pylades, Tezeus (król Aten) i Pejritoos (król Lapitów w Tesalji).
  7. Agaton, poeta dramatyczny, u którego odbywa się uczta opisywana przez Platona, głośny z piękności i elegancji.
  8. Osoba z Platona Sympozjon. Xenofont wprost cytuje tu Platona, kto czytał ucztę Platona, rozumie, o kim mowa. Inaczej musielibyśmy przyjąć, te Xenofont czytał jakieś dzieło Pauzanjusza o miłości, ale jest nieprawdopodobne, by takie dzieło istniało. Jednakowoż cytat mylny; to zdanie wygłasza