Strona:PL Xenofont - Hippika i Hipparch.djvu/79

jaką przestrzeń koń pieszego dopędzić i w jakiéj przestrzeni konie powolne przed rączemi umknąć mogą; Naczelnikowi zaś jazdy i okolice, kędy piesze wojsko przemożniejsze od jeźdzców i znowu jazda od piechoty, znać przystoi. Trzeba mu nadto świadomym być sposobów, jak małą liczbę jazdy udać (przed wrogiem) za wielką, i na odwrót wielką za małą; jak udać obecność swoją tam gdzie go nie masz, a ukryć przytomność na miejscu w którem się znajduje, aby umiał nietylko wykradać własność nieprzyjacielowi, ale wraz swoich jeźdców niespodzianie rzucać na niego. Dobrym téż jest środek, kiedy własne siły słabsze są, umieć nastraszyć nieprzyjaciela aby nie zaczepiał, a kiedy są potężne, podbudzić w nim owszem śmiałość do natarcia na nie. Tym sposobem sam najmniéj poszkodujesz, a nieprzyjaciół najłatwiéj na błędy narazisz i pokonasz.
 Ażebym przecież nie zdawał się niepodobnych rzeczy zalecać, opiszę oraz jaki zrzeczywiścić można najtrudniejszemi się z nich wydawające.
 Ażeby tedy nie zawodził się Naczelnik jazdy czy to uderzając czy cofając się, wskaże mu to świadomość dzielności koni. Lecz jakże jéj nabędzie? otóż jeżeli pilnie uważać będzie przy nacieraniach w czasie ćwiczeń pokojowych, jakie skutki sprawiają na koniach te gonitwy i ucieczki.
 Kiedy atoli chcesz aby twoi jeźdzcy w wielkiéj liczbie być się zdawali, to najprzód przysposobić winieneś, jeżeli możesz, ażebyś nie próbował zwodzić w pobliżu nieprzyjaciela; albowiem i bezpieczniéj jest i zdradliwiéj, jeżeli to w oddaleniu się dzieje. Potem téż wiedzieć trzeba że konie razem zebrane liczniejszemi się wydają z powodu wielkości tego zwierzęcia, rozproszone