Strona:PL Wrzesień - Lord Byron.djvu/63

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Przeciwnie, u Byrona opowiadanie gra rolę podrzędną, a główną rzecz stanowią dygresye t. j. przerwy w fabule, zawierające wycieczki w sprawach osobistych Byrona, w sprawach politycznych, literackich, uwagi o społeczności, o małżeństwie, o kobietach, o rozmaitych kwestyach filozoficznych, religijnych itd.
Dygresye te trzymane w tonie szyderczym i wyzywającym, zwłaszcza o ile dotyczą Anglii, przeciwników rewolucyi i Napoleona, świętego przymierza, wszelakich więzów, krępujących indywiduum, dygresye te stanowią sól i okrasę poematu; czasami czuć w nich świst sylena, czasami ryk lwa i huk piorunu.
Bohaterem powieści jest Don Juan, postać wysnuta z legend hiszpańskich, może najoryginalniejszy typ, jaki stworzyła wyobraźnia ludu: człowiek spragniony ideału niewieściego i, który dąży ku niemu wiekuiście i nigdy go znaleźć nie może; którego to pragnienie wiąże się z tysiącem zbrodni, bo każda kobieta jest ofiarą Don Juana — i jęki tych ofiar — to wyrzuty sumienia bohatera, który ginie porwany do piekieł. Ale