Strona:PL Wagner - Sztuka i rewolucya.pdf/60

ściera się po całym świecie cywilizowanym! Istotę jej stanowi przemysł, jej celem moralnym jest zarobek pieniężny a zadaniem estetycznem rozrywka dla znudzonych. Sztuka nasza czerpie swe soki żywotne z serca spółczesnego społeczeństwa, ze środka jego ruchu okrężnego: ze spekulacyi pieniężnej na wielką skalę, żyjąc pożyczanym i bezdusznym wdziękiem martwych już resztek średniowiecznej konwencyonalności rycerskiej i z pozorami ducha chrześciańskiego nie gardząc nawet obolem nędzarza spuszcza się w głąb proletaryatu, szerząc zdenerwowanie, nieobyczajność i rozbestwienie wszędy, dokąd tylko trucizna jej soków żywotnych przeniknie.
 Ulubionem jej siedliskiem jest teatr, tak samo, jak sztuki greckiej w epoce jej rozkwitu. Ma też ona do teatru prawo, gdyż instytucya ta jest wyrazem życia publicznego naszych czasów. Współczesna sztuka teatralna uzmysławia ducha panującego w naszem życiu publicznem, wyraża go i codziennie krzewi w takim stopniu, jak tego nie czyniła nigdy żadna inna sztuka, gdyż obchodzi ona swe święto co wieczora w każdem prawie mieście Europy. Jako sztuka dramatyczna nadzwyczajnie upowszechniona, jest ona pozornie cechą rozkwitu naszej cywilizacyi tak, jak tragedya