stwa. Ale szczytem jego poniżenia było poszukiwanie wzorów do tych kreacyj artystycznych w pogańskiej sztuce starożytnej Grecyi. Pomimo to jednak Kościół przejął się tym na nowo rozbudzonym instynktem artystycznym, nie wstydził się stroić w obce mu piórka świata pogańskiego, jawnie uprawiać kłamstwo i obłudę.
Władza świecka wzięła również udział w tem Odrodzeniu sztuki. Panujący po długich walkach umocnili, nakoniec, podstawy swej władzy a życie bez troski rozbudziło w nich pragnienie subtelniejszego użycia zdobytych bogactw. Wzięli więc na żołd sztukę przejętą z Grecyi. „Wolna“ sztuka służyła wielkim panom i trudno zaprawdę po bliższem zbadaniu orzec, kto był większym obłudnikiem, czy Ludwik XIV-ty, gdy na scenie dworskiej kazał sobie recytować gładkie rymy o greckiej nienawiści ku tyranom, czy też Corneille i Racine, gdy za objawy łaski swego pana kładli w usta swym bohaterom scenicznym żądzę wolności i obywatelskie cnoty starożytnej Grecyi.
Czy tedy sztuka mogła rzeczywiście i naprawdę istnieć tam, gdzie nie wyłaniała się ona z życia, jako wyraz wolnej i świadomej siebie społeczności, a była jeno na żołdzie potęg, które swobodny rozwój owej społeczności tamowały i dla-
Strona:PL Wagner - Sztuka i rewolucya.pdf/56
Ta strona została przepisana.
