Przejdź do zawartości

Strona:PL Tukidydes - Historya wojny peloponneskiéj.djvu/42

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

stawiwszy nadzieje, zapełniają niedostatek; jedni bowiem oni i dzierzą jednako i spodziewają się tego co zapomyślą, skutkiem szybkiego zaraz zjszczania co postanowili. I o te rzeczy wszystkie wśród trudów i niebezpieczeństw przez cały swój żywot znoją się, a kosztują jak najmniej dóbr które posiadają, dla bezustannego nabywania a nieuważania nawet za świąteczny wypoczynek czegoś innego jak dopełnienie tego co na dobie, a za niedolę poczytują nie mniej wywczas bezczynny jak zajęcie kłopotliwe; tak iż gdyby ich kto krótkiemi słowy orzekł zrodzonymi na to jedynie, aby ani sami nie dawali sobie pokoju ani innym go ludziom mieć nie dopuszczali, słusznieby się wyraził.“
„I w obec takiego to wam przeciwpostawionego Miasta, o Lakedaemończykowie, wy ociągacie się (z działaniem) bez przerwy i mniemacie, ze spokojność nie dla tych z ludzi najdłużéj jest trwałą, którzy wprawdzie co do zaopatrzenia się w Środki bezpieczeństwa nie naruszają praw niczyich, lecz co do myśli swéj, gdyby byli ukrzywdzeni, jawnie okazują że tego nie ścierpią: ale pod warunkiem tylko że innych nie uciskacie i sami odpierając gdyby was napastowano, zezwalacie na równy wymiar sprawiedliwości. Bodajbyście jednakże z jednakiego sposobu myślenia Miastem sąsiadując dostąpili tego; teraz zasię, jakeśmy dopiero wykazali, zbyt pradobrodusznym jest ten tryb postępowania waszego w porównaniu do Atheńczyków! Konieczność zaś, jako w sztuce, tak i w państwie wciąż przybywające nowości przywłaszczać sobie; i dla miasta pokój mającego niewzruszone obyczaje starodawne najprzedniejszemi są, lecz przyniewolonym naprzeciw wielu iść kierunkom, mnogiego i nadstawiania wynalazkiem potrzeba. Dla tego téż rzeczy Atheńczyków skutkiem mnogich doświadczań więcéj od waszych wznowień doznały. Az tu dotąd tedy niech się ograniczy wasza powolność; i tak innym jako i Potidaeatom, jakoście zobowiązali się, pomoc wyszlejcie co prędzéj wtargnąwszy do Attiki, abyście ludzi przyjaznych i pokrewnych najzawistniejszym nie oddali w ręce, a nas resztę zwątpieniem nie popchnęli do poszukania sobie innych związków, wszakci nic nieprawego nie uczynilibyśmy przeto, ani w obec bogów zatwierdzających nasze przymierze ani w obec ludzi pojęcie rzeczy mających zrywają bowiem pokój nie z powodu opuszczenia swego do innych się wiążący, ale niedopomagający tym z którymi spoili się przysięgami. Chcecieli przecież być gotowymi, to pozostaniemy: ni bowiem pobożnie postąpilibyśmy odmieniając w tym razie przekonanie, ni więcej zbliżonych sobie obyczajem innych znaleźlibyśmy. Nad tém naradźcie się dobrze i Peloponnezu starajcie się nie uczynić pod waszym przewodem słabszym, jak go wam ojcowie wasi przekazali.“

Tak przemówili Korinthianie. Atheńscy zaś posłowie, którzy już później przybywszy dla spraw innych znajdowali się właśnie w Lakedaemonie, skoro dowiedzieli się o powyższych mowach, postanowili udać się do Lakedaemończyków, i z zarzutów na które powoływały się miasta nie tłumaczyć wprawdzie, ale wytłumaczyć jednak Lakedaemonczykom że ze względu na wszystko szybkiego postanowienia uczynić nie powinni lecz w dłuższym czasie to rozważyć. Zarazem téż pragnęli wskazać na potęgę swego Miasta toż przypomnieć starszym co wiedzieli a opowiedzieć młodszym czego niedoświadczeni byli, sądząc iż w skutek tych przedstawień prędzéj do zachowania się spokojnie jak do podnoszenia wojny się zwrócą. Przystąpiwszy tedy do Lakedaemończyków oświadczyli iż pragną również głos zabrać w pośro-