Strona:PL Tripplin-Hygiena polska Tom 2.pdf/89

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
80 POKRZYK LEKARSKI.

a mianowicie jadowite grzyby, które rok rocznie w naszym tylko Królestwie do kilkuset ofiar zabierają; u nas na wsi podczas głodów, (a te często się zjawiają), całe rodziny wymierają w skutek użycia jadowitych grzybów, i to w najokropniejszych mękach.
Pomiędzy trującemi jawnopłciowemi roślinami kraju naszego najważniejsze są następujące.

1. Atropa Belladonna (Pokrzyk lekarski).


Rośnie dziko w Szwajcaryi, we Włoszech i Niemczech, a nawet u nas w Olkuskiém, w okolicach Ojcowa w lasach, u nas ją hodują w ogrodach. Łodyga téj rośliny na 4 do 5 stóp wysoka, gruba, okrągła, gałęzista i gęsto liściami okryta, liście są spore ogonkowate, jajowate ku końcowi, lancowato wycinane i nieco zaostrzone, ciemno-zielone soczyste, gdy młode są włosiste, starsze zaś gładkie, i tylko nerwy i ogonki na dolnéj stronie włoskami opatrzone. Woń ich odurzająca, a smak ostry, kwiaty wyrastają z kątów liści, są pojedyńcze albo podwójne, brudno-purpurowe u wierzchu, późniéj brudno-żółtawe; stoją na szypułce i mają koronę dzwonkowatą pięciodzielną, a kielich pięcio-ząbkowy. Owoc jest jagoda czarna, okrągła, soczysta, dwu-komórkowa, z nasionami nerkowatemi. Korzeń jest trwały, długi, na kilka cali gruby, gałęzisty, zewnątrz brudno-żółtawy, wewnątrz biały, miękki, soczysty, obrzydliwie słodkawy.