Strona:PL Toeppen Max - Wierzenia mazurskie 1894.djvu/127

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Dobrze jest odjeżdżać z ogniem; dlatego też na wóz siada się z zapaloną fajką albo cygarem. Zabieranie z sobą stali zaleca się szczególnie podczas nocnych podróży, jako środek chroniący przed złym nieprzyjacielem. Jeżeli, wyjechawszy z domu, trzeba się wrócić dlatego, że się czegoś zapomniało, oznacza to nieszczęście. Jeżeli konie w drodze parskają, to znaczy, że cieszą się z naszych odwiedzin, i nie można zaniedbać powiedzieć parskającemu koniowi: „Na zdrowie.“ (Dąbrówno).
Nie daje się żebrakowi ani odlepki ani przylepki chleba, gdyż wkrótce rozdalibyśmy chleb, to znaczy, oddalibyśmy żebrakowi i musielibyśmy sami żebrać. (Olsztynek).
Plama pomarańczowa na ręku albo na palcach oznacza nowinę. Jeżeli ta plama jest mała, albo w takim miejscu, że przy składaniu pięści staje się niewidzialną, w takim razie nowina będzie dość przyjemna, w przeciwnym razie oznacza ona wieści Hiobowe. Taką plamę pomarańczową lud nazywa swądra. (Olsztynek).
Zwyczaje dotyczące umarłych przedstawimy zdaniem naszym najlepiej, poprzedzając je opisem uroczystości pogrzebowych, który zawdzięczamy wspomuianemu już wyżej panu Bercio. We wschodnich okolicach Mazur uczty pogrzebowe są wprawdzie powszechnie we zwyczaju, nazwy ich wszakże zarem albo stypa są nieznane. Przy pogrzebie, jak również i przy innych uroczystościach, we wsiach mianowicie, które nie posiadają własnego kościoła, mają wszakże władny cmentarz, nauczyciel, jako naturalny zastępca proboszcza, odgrywa ważną rolę.
Od dnia, w którym ktoś umarł, aż do dnia pogrzebu, co wieczór śpiewa się przy nieboszczyku. Śpiewają wszakże nietylko domownicy, lecz posyła się kogoś na wieś, żeby wzywał do śpiewania przy nieboszczyku. Podczas śpiewów tu i owdzie podają wódkę. W dzień pogrzebu znowu wysyłają kogoś na wieś z wezwaniem na pogrzeb: „Przychodźcie na pogrzeb, i to zaraz.” Schodzą się tedy po większej części bardzo licznie, kobiety, które stać na to, w czarnych sukniach, wszystkie z białemi chustkami do nosa i ze śpiewnikami. W izbie, gdzie znajduje się nieboszczyk, stoi wielki, długi stół na zwykłym miejscu wzdłuż ściany; dokoła stoją ławy i stołki dla’ mężczyzn pośrodku trumna ze zwłokami, przyczym nogi bywają zwrócone ku drzwiom; po drugiej stronie układają się długie deski na stołkach, przeznaczone na siedzenie dla kobiet. Zatym mężczyźni i kobiety stoją albo siedzą osobno. Pod przewodnictwem