Strona:PL Stendhal - Pustelnia parmeńska tom II.djvu/175

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Nieboszczyk książę był zły i zawistny, ale bywał na wojnie i dowodził armją, co mu dało pewne obycie; to był władca, a ja mogłem być dobrym albo złym ministrem. Przy tym poczciwym i naprawdę dobrym synalu, muszę być intrygantem. Jestem rywalem lada samiczki w zamku, i to z małemi widokami powodzenia, ponieważ wzgardziłbym tysiącem drobiazgów. Naprzykład, trzy dni temu, jedna z posługaczek zagubiła księciu klucz od angielskiego biurka: zaczem, Jego Wysokość odkłada wszystkie sprawy, których akta znajdują się w tem biurku! Możnaby, za dwadzieścia franków, kazać oderwać deskę lub użyć wytrycha; ale Ranucy Ernest V oświadczył mi, że toby znaczyło pokazać drogę dworskiemu ślusarzowi.
Jak dotąd, niepodobna mu było przez trzy dni z rzędu chcieć tego samego. Gdyby się urodził prostym margrabią, przy majątku, ten młody książę byłby jednym z najszacowniejszych ludzi swego dworu, rodzajem Ludwika XVI; ale w jaki sposób, ze swą pobożną naiwnością, oprze się zasadzkom któremi jest otoczony? Toteż, salon twojej nieprzyjaciółki, margrabiny Raversi, potężniejszy jest niż kiedykolwiek; odkryto tam, że ja, który kazałem strzelać do ludu, który byłem gotów, w razie potrzeby, uśmiercić trzy tysiące ludzi, raczej niż dać znieważyć posąg księcia który był moim panem, że ja jestem zaciekły liberał, że chcę zaprowadzić konstytucję, i tysiąc podobnych niedorzeczności. Temi gadaniami o republice, szaleńcy przeszkodziliby nam cieszyć się najlepszą z monarchij... Słowem, ty jesteś jedyna w obecnem stronnictwie liberalnem (którego wrogowie robią mnie głową), o której książę nie wyraził się dotąd w ujemny sposób; arcybiskup, wciąż nieskazitelny, za to że powiedział rozsądne słowo o tem co robiłem w nieszczęsny dzień, jest w niełasce.
Nazajutrz po dniu, który nie nazywał się jeszcze nieszczęsnym, kiedy było jeszcze prawdą że bunt istniał, książę powiedział arcybiskupowi, że zrobi mnie diukiem, iżbyś, wychodząc za mnie, nie poniosła uszczerbku na tytule. Dziś, sądzę, że to Rassi, uszlachcony