Strona:PL Stanisław Karwowski - Kronika miasta Leszna.djvu/052

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

synod powziął uchwałę, aby uczęszczała na pogrzeby tylko co najznakomitszych mieszczan.
Młodzież ta zresztą nieszczególnie się sprawowała, gdyż gdy na następnym synodzie leszczyńskim z dnia 24 Lutego 1698 roku Twardowski, delegat zboru skockiego się skarżył, że szkoła zła w Lesznie, odpowiedziano, że „1) szkoła leszczyńska już aby a. 1672 złą słynie, jako to Acta Synodów testantur; taką słynęła et 1675, item 1679, chociaż dobrych natenczas miała rektorów, 2) Niepodobno téż, aby lepszą słynęła, kiedy a) Studenci zostają na zamianie u mieszczan sine custode et inspectore domestico, gdzie dozoru nie mając swéj woli i lenistwu indulgent; b) lepszą być nie może, kiedy wyższych professorów tylko dwóch ma, a z tych jeden do prac kościelnych ustawicznie odrywany bywa. Uznał to Konwent et ingemuit! A iż czytany był projekt X. Jabłońskiego, mówi daléj dyaryusz synodu, na chowanie trzeciego Professora extraordinarnego sumtem Kurfiszta Jego Mości Brandenburskiego, bardzo wdzięcznie to Jednota przyjmuje, et conclusum: podziękować za to J. M. X. Jabłońskiemu i gorąco upraszać, aby to co obiecuje, co rychléj do skutku przywiódł!”
Na tym téż synodzie uchwalono, aby senior Gülich odprawiał przynajmniéj jedno kazanie polskie w święta uroczyste. Nie było bowiem wówczas osobnego ministra polskiego dla braku funduszów. Zaczém na synodzie leszczyńskim z 9 i 10 Marca 1699 r. ofiarował Samuel Żychliński, burgrabia wschowski, 2000 florenów na zakupno ogrodu obok kościoła ewangelickiego dla pasterza polskiego, gdzie miano dla tegoż wystawić dom mieszkalny. Jabłoński dał na ten cel 60 fl.
Swobody, jakich zażywali mieszczanie leszczyńscy, skłaniały także katolików do osiedlania się w tém przeważnie protestanckiém mieście. Że ich było dosyć wielu, a przynajmniéj więcéj niż przed zburzeniem Leszna, dowodzi układ, zawarty 27 Listopada 1699 r. między Rafałem, wojewodą łęczyckim, i magistratem z jednéj, a ks. Wawrzynem Wieczorkowskim, proboszczem leszczyńskim i rydzyńskim, z drugiéj strony. „Ponieważ X. Wieczorkowski, opiewa układ, tą sumą pensiey, którą dissidentes in Religione ratione Administrationis Sacramentorum, Ślubów, Chrzów i Pogrzebów według kontraktu de acto d. 12 Januarii An. 1671 księdzu antecessorowi obiecali, kontentować się nie może mianowicie że więcéj księży tj. wikaryusza i dwóch kaznodzie-