Strona:PL Stanisław Karwowski - Kronika miasta Leszna.djvu/050

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kalwińskiéj w Wielkopolsce — leszczyńskiéj. Tak wyjednali u Jana IIIgo przełożenie dotychczasowych jarmarków na dni dogodniejsze 27 Marca 1683 r., a Bogusław, natenczas administrator opactwa czerwińskiego, proboszcz katedralny płocki, książę sieluński i Rafał, starosta wschowski, opuścili podatek zamkowy i gruntowy na lat sześć budującym w Lesznie domy, z pozwoleniem połączenia wałem z miastem najbliższych uliczek i przedmieść od cmentarza począwszy w około ulicy Młyńskiéj i Nowego rynku aż poza ulicę Bukową. 7 Lipca zaś 1685 r. pozwolili ciż sami mieszczaninowi Kasprowi Goldammer wybudować cegielnią na zakupionym za 200 złp. przez tegoż przed bramą rydzyńską gruncie, od którego miał płacić dziedzicom dukata rocznie.[1]
Jak miasto całe, tak i kościoły katolickie, pożarem 1656 r. zniszczone, podniosły się znowu z gruzów. O kościele św. Ducha, poświęconym przez zacnego biskupa poznańskiego Tholibowskiego, mówi wizyta Gnińskiego z r. 1685: „Kościół ten nazwany starożytny (antiquior). Nosi tytuł św. Ducha i św. Barbary. Poświęcił go IW. niegdy Wojciech Tholibowski, biskup poznański. Kolatorem jego jest IW. IPan Leszczyński, podkanclerzy.”
O drugim zaś kościele katolickim, odebranym niegdyś Braciom Czeskim, dowiadujemy się także z wizyty Gnińskiego z r. 1685, że nie znajdował się wówczas w świetnym stanie, gdyż był uszkodzony i otoczony nieczystościami.[2]
Stąd widać, że miasto nie wiele się zajmowało tym kościołem, chociaż podczas wizyty biskupa Tholibowskiego przyrzekło naprawić go własnym kosztem. Powiększyło to niechęć biskupów poznańskich do Leszna. 11 Czerwca 1687 r. znowu wystąpił sufragan poznański, Hieronim Wierzbowski, przeciwko miastu, cytując przed siebie seniorów kalwińskich z powodu, że wedle twierdzenia jego pozwalali mieszczanom luterskiego wyznania krzyże nosić, a współwyznawcom swoim znieważać święta apostołów i świętych, nakłaniać czeladź katolicką do łamania postu itd.

I rok 1688 nie był pomyślny dla Leszna, musiało bowiem własnym kosztem skompletować i zaopatrzyć w żywność pułk

  1. Goldammer ofiarował tę cegielnią 2 Kwietnia 1698 roku kościołowi luterańskiemu.
  2. Łukaszewicz: Opis historyczny kościołów parochialnych w dawnéj dyecezyi poznańskiéj p. II, 291.