Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz - O Czystej Fromie.pdf/17

z danym tematem, tak samo w powstającej w wyobraźni malarza kompozycji, kształty powstają razem z ich napięciami kierunkowemi. Proces twórczy jest jednorodny; tylko opisując go musimy wyszczególnić w nim składowe jego momenty niesamodzielne.
 Przechodząc do poezji i teatru muszę zauważyć, że sytuacja w sferach tych jest daleko bardziej skomplikowana. Nie mamy tu do czynienia z elementami jakościowemi prostemi, jak w malarstwie i muzyce t. j. z barwami ujętemi w formy częściowe i dźwiękami ujętemi w rytmy, tylko z elementami złożonemi. Do dźwiękowej wartości słowa, dołącza się jego znaczenie i obraz wyobrażeniowy, który ono wywołuje. Nie każde słowo w równym stopniu wywołuje obrazy. Czasami kompleks znaczeniowy prywatny, czyli suma tego, co jest związane z danym znakiem i co powoduje, że znak ten nie jest pustym dźwiękiem, ale właśnie pojęciem, o pewnem znaczeniu, może składać się ze wspomnień najrozmaitszych innych jakości: dotykowych, smakowych, czuć mięśniowych i wewnętrznych.
 Nowością mojej teorji jest właśnie to, że uznałem znaczeniowy element słowa za element artystyczny. W ten sposób tylko, według mnie, daje się utrzymać teorja Czystej Formy w sztukach złożonych i mam wrażenie, że zdaje ona dokładnie sprawę z rzeczywistości. Elementy treści są jednocześnie elementami artystycznemi. Cała rzecz polega na tem, że stopione w jedność z elementami dźwiękowemi i wyobrażeniami obrazów, dają nowe zło-