Strona:PL Stanisław Ignacy Witkiewicz-Szkice estetyczne.djvu/167

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

istotnym podkładem są uczucia życiowe i wobec poezyi, której nieistotnym problemem jest kwestya logicznego sensu. Od biedy mogłaby się dać zastosować w stosunku do teatru i powiększyć jeszcze zamięszanie pojęć w tej sferze, jak to już stało się z malarstwem. Co do pewnych stron teoryi tej wypowiedzieliśmy się mówiąc o artykułach w „Maskach“, których rozszerzeniem jest rozdział „O wielości rzeczywistości w Sztuce“.
Albo rzeczywistość w „sztukach plastycznych“ jest czemś istotnem, albo nie. Jeśli tak, stoimy na gruńcie realizmu, bez względu na to czy rozpatrujemy futuryzm, czy impresyonizm. Jeśli nie, należy pojęcia, pochodzące z „poglądu popularnego“, zastąpić innemi, nie wprowadzającemi zamięszania i umożliwiającemi mówienie o Czystej Formie, a nawet o tych jej elementach, które są ze światem zewnętrznym związane. Takiem jest wprowadzone przez nas pojęcie „napięcia kierunkowego“, które pozwala analizować znaczenie kierunku mass kompozycyjnych bez wprowadzania pojęć przedmiotów, jako odpowiadających istotnym częściom danej kompozycyi. Z tego, że w praktyce Czysta Forma, w zupełnej swej czystości, jest nie do osiągnięcia, nie wynika, ażeby o niej nie można mówić w abstrakcyi od nieistotnych elementów dzieła Sztuki.
W przeciwieństwie do swoich prac poprzednich podaje Chwistek w ostatniej książce swojej defi-