Strona:PL Sofokles - Antygona (Kaszewski).djvu/84

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

tej góry, a powyżej miasta Delf, znajdowało się poświęcone Apollinowi i Muzom zródło: Kastalia. Pod Parnasem także o 5 ćwierci mili od Delf była obszerna, wapienna grota korycka (Korytion antron), siedziba bachantek.

w. 18. „z nizejskich gór“. Góry Nizejskie (Nysaei Montes) dają się spostrzegać w trzech miejscach na mapach starożytnych; tu zapewne mowa o Eubejskich.
w. 36. „Tyadami naksyjskiemi“. Tyody, Menady, Bachantki; wszystko to kapłanki Bacha czyli Jacha. — Naksos wyspa na Archipelagu.
w. 32. „Jacha chwałę“. Iakchos była to nazwa Dyonizosa w misteryach eleuzyskich; świątynia jego w Atenach blizko bramy pirejskiej zwała się Iakchejon.



EGZODOS.


w. 1. Amfion, syn Zeusa i Antyopy, był współzałożycielem Teb; Kadmos bowiem zbudował twierdzę (Ladmeja), a Amfion wraz z bratem Zetosem — właściwe miasto.
w. 24. „jak się prędko twe słowa pełnią, wieszczu boski“ — jest to napomknienie o przepowiedni Tyrezyasza.
w. 30. Pallada (u Rzymian Minerwa) była opiekunką Aten; więc Sofokles o niej z zamiłowaniem wspomina.
w. 44. Persefona, bogini podziemia, często utożsamianą bywa z Hekatą (pierwotnie: Dyaną), boginią czarów i zmarłych. Pluton, mąż Persefony, bóg podziemia.
w. 145. „śmierć Megareja“. Megarej jestto inny syn Kreona, którego tenże, idąc za radami Tyrezyasza, poświęcił Aresowi na śmierć dla ocalenia Teb.
w. 189-196. Te ostatnie słowa Chóru, jako streszczające zasadniczą myśl tragedyi, podaję w tłómaczenin dosłownem: „Pierwszym bez pochyby warunkiem szczęścia jest rozum; lecz nie należy w niczem wykraczać przeciw bogom; a zuchwalcy ściągnąwszy na siebie wyniosłemi słowami ciosy doniosłe, uczą się wreszcie rozumu“. Adam Asnyk przełożył ten końcowy ustęp nadzwyczaj pięknie, ale zwięzłości oryginału nie zachował. Oto jego tłumaczenie:

Ziemskiego szczęścia pierwszą jest podstawą
Objąć umysłem wieczne boskie prawo;
Więc nie należy znieważać świętości. —
Wyniosłe słowo wyniosłego władcy