Przejdź do zawartości

Strona:PL Sofokles - Antygona.djvu/034

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
BIBLIOGRAFIA


Chociaż już w szesnastym wieku zachęcał Górnicki do przekładów greckich tragików i do zawodów «z ludźmi gorętszego kraju», a zapytywał, «mogą-li tym kształtem w polszczyznę wchodzić rzeczy językiem greckim pisane», to jednak tłumaczenia dramatu greckiego pojawiają się u nas dosyć późno.
W r. 1574 wydał Jan Walenty Jakubowski opowieść epiczną: Antigona, tebańska dziewica, wierszem ułożona, w Krakowie, u Siebeneychera. Niestety, praca ta wskutek rzadkości egzemplarzy jest prawie dziś nieznana, a warto by ją odszukać i bliżej poznać autora, który, według Paprockiego, umarł w r. 1582, a był hisioricus et poëta non vulgaris secretariusque Sacrae Reg. Maj.
Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego (z r. 1578), przesiąknięta duchem helleńskim i pełna odgłosów klasycznego dramatu, nie znalazła dużo naśladowców.
Dopiero począwszy od dziewiętnastego wieku dostrzegamy na tym polu pewien ruch, który odtąd nie ustaje. Zdawać by się mogło, iż do tego ożywienia przyczynił się wpływ nauczyciela Mickiewicza, Groddecka, który w Wilnie wydał w r. 1805 rozprawkę o scenie w teatrze greckim i następnie edycję krytyczną Filokteta Sofoklesa, a swych uczniów, np. Kierlicza, zachęcał do komentowania jego tragedyj. Inny cudzoziemiec w Polsce działający, August Ludwik Jacob, ogłosił w r. 1817 w Warszawie rozprawkę pt. Nauka Sofoklesa (Popis publiczny uczniów Liceum warsz.), a w r. 1821 studium pt. Sophocleae quaestiones.
Następnie pojawiać się zaczynają nasze przekłady Sofoklesa; wśród nich Antygona w rymowanym tłumaczeniu Wincentego Smacznińskiego (Poezje, Warszawa: 1850, t. II) i Jana Czubka (1881).
Wszystkie tragedie Sofoklesa w polskim przekładzie ogłosił Zygmunt Węclewski w Poznaniu 1875, następnie Kazimierz Kaszewski w Warszawie 1888, wreszcie Kazimierz Morawski w Krakowie 1916.
Zapisujemy w końcu wydanie tekstu Antygony dla szkół, sporządzone przez Franciszka Majchrowicza.
Tekst grecki sztuk Sofoklesa poprawny znajdziemy w wydaniu Naucka (u Weidmanna), Dindorfa i Meklera (u Teubnera). Schneidewin i Nauck ogłosili pojedyncze sztuki z objaśnieniami (u Weidmanna). W nowszych czasach Bruhn i Radermacher sporządzili ponowne i poprawne wydanie tych tekstów i komentarzy. Z angielskimi objaśnieniami zaczął Sofoklesa wydawać w Londynie 1903 Jebb.

K. M.