Strona:PL Siedlecki - Spadochronowy lot niektórych owadów.pdf/32

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

różną postać, ale wcale nie stanowi pierwszych stopni rozwoju skrzydeł.
Używanie sztywnych skrzydeł jako płaszczyzn lotniczych u ♀ Ph. siccifolium zdaje nam się czynnością wtórnie wyrobioną. Przednie skrzydła Phasmidae zazwyczaj nie służą do lotu, lecz pozostają sztywnie rozpięte, podczas gdy tylne pracują. U samic Ph. siccifolium które mają zmarniałe tylne skrzydła, przednie podczas spadania rozwierają się tak samo, jak u postaci mających jeszcze obie pary skrzydeł, lecz działają jako spadochron.
U pokrewnej postaci Ph. pulchrifolium, u której wogóle redukcya skrzydeł samicy jest znacznie dalej posunięta, pierwsza para skrzydeł nie rozpręża się podczas spadania.


∗             ∗

W powyższym opisie podaliśmy przykłady lotu spadochronowego u pięciu gatunków owadów. Jest to zbyt mało, by zestawiać szereg rozwoju filogenetycznego aparatów spadochronowych. Być jednak może, iż dalsze badania wykażą, że jest więcej owadów, które mogą się posługiwać tym samym sposobem ruchu. Wydaje mi się rzeczą bardzo prawdopodobną, że cienkie jak papier larwy Eusthenes, z postaci i sposobu życia podobne do larw Tessaratoma, mogą się też podobnie poruszać; larwy różnych modliszek i Phasmidae, opatrzone płatowatemi przysadkami na nogach lub też mające odnóża w postaci niezmiernie długich, płaskich listewek, również mogłyby ich używać do zwalniania ruchu podczas spadania. Byłoby rzeczą bardzo pożądaną, by na ten sposób ruchu zwracano baczniejszą uwagę podczas dalszych badań.

Kraków. Zakład zoologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Objaśnienie rycin.

Ryć. 1. Płaska larwa Tessaratoma javanica.
Ryć. 2. a) Sylweta tejże larwy z boku; czarna linia oznacza granicę płaszczyzny lotniczej, b) Sylweta tejże larwy widzianej od tyłu.
Ryć. 3. Płaska larwa T. papillosa.
Ryć. 4. a) Sylweta tejże larwy z boku, b) z tyłu widzianej.
Ryć. 5. Sylwety ciała larwy Hymenopus coronatus, a) z boku, b) od przodu, c) od góry widziane