Strona:PL Sand - Ostatnia z Aldinich.djvu/17

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

zinkowego i mieszczańskiego, ale też i postać każda jest raczej uzmysłowionym symbolem jednego z imaginacyjnych widziadeł autorki, odbiciem obrazu tkwiącego w jej duszy, niż charakterem zdjętym z życia realnego.
Ustrój autorki z gruntu, a nadewszystko estetyczny, bezwarunkowa swoboda sądów o zjawiskach świata widomego i nadziemskiego, krytyka cywilizacyi, upostaciowana w zdarzeniach i ludziach ad hoc powołanych, były to czynniki silnie oddziaływające na umysły ogółu, ale też pociągały za sobą zdania najprzeciwniejsze.
Z jednej strony, nowość poglądów, okraszona nieporównanym czarem słowa, brzmienie piękności, rozlegające się po wszystkich stronicach, budziły zapał wśród młodzieży i umysłów żądnych raczej wrażenia wykwintnego, niż skłonnych do krytycznego przyjmowania rzeczy. Z drugiej strony, sfery zachowawcze pałały niechęcią i złością na autorkę za jej mędrkowania w zakresie teozoficznym za demaskowanie obłud teokratycznych, a już nie było dość słów oburzenia na uporczywie stawianą tezę wolnej miłości, podnoszonej do godności zasady, uwielbianej w jej przedstawicielkach (Lucrezia Floriani); a potępienie to tem dosadniejsze przybierało rozmia-