Strona:PL Samuel Dickstein - Pojęcia i metody matematyki.djvu/094

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

przez odwzorowanie φ, odwrócimy uwagę od natury elementów i uwzględnimy tylko związki, wynikające z odwzorowania φ, to elementy nazywamy wtedy liczbami naturalnemi lub wprost liczbami, a element 1 — podstawą szeregu liczbowego N. Związki albo prawa, wynikające z powyższych warunków α, β, γ, δ stanowią najbliższy przedmiot nauki o liczbach czyli Arytmetyki.
Wychodząc z tych określeń wyprowadza Dedekind własności, dotyczące następstwa liczb szeregu N [kaida liczba, następująca bezpośrednio po liczbie n, jest jej obrazem n′], znaczenie liczb większych i mniejszych, liczb niewiększych i niemniejszych od danéj, własności układu Zn liczb niewiększych od liczby n i t. d., a następnie przechodzi do teoryi działań, która w streszczeniu daje się przedstawić w sposób następujący.
Niechaj będzie układ Ω zupełnie dowolny, którego elementy nie koniecznie mają być zawarte w N. Niechaj χ oznacza odwzorowanie tego układu w samym sobie, ω — zaś element oznaczony układu. Dedekind dowodzi za pomocą indukcyi zupełnéj, że każdej liczbie n układu N odpowiada jedno i tylko jedno odwzorowanie ψn układu Zn [t. j. układu liczb niewiększych od liczby n], czyniące zadość warunkom:

I. ψn(Zn) З Ω,
II. ψsub>n(1) = ω,
III. ψsub>n(t′) = χψsub>n(t), gdzie t < n.

[χψsub>n jest odwzorowaniem, złożeném z kolejnych odwzorowań ψsub>n i χ].
W podobny sposób okazać można, że istnieje odwzorowanie φ układu N, czyniące zadość warunkom:

I. ψ(N) З Ω,
II. ψ(1) = ω,
III. ψ(n′) = χψ(n).

gdzie n jest liczbą dowolną.
Dodawanie. Stosując te twierdzenia do przypadku, w którym Ω jest układem nieskończonym N, χ(n) = φ(n) = n′, a więc

I.ψ(N) З N,

możemy dla zupełnego oznaczenia ψ przyjąć ω = 1; wtedy ψ ozna-