cznych planów; niebawem, wypadki rodzinne, śmierć matki, powtórne małżeństwo ojca, rzuciły młodego chłopca na bruk Paryża, prawie bez środków i z dość luźnem przygotowaniem naukowem. Dzięki szczęśliwemu nieporozumieniu (podobno zamianie nazwisk), Saint-Pierre znajduje miejsce w inżynieryi wojskowej (było to w czasie wojny siedmioletniej); odbywa kampanię, rychło jednak porzuca to miejsce wskutek zatargów z przełożonymi; bierze udział w wyprawie na Maltę, z której również wraca rozgoryczony, pełen żalów i pretensyi. Spędza kilka lat w Paryżu, żyjąc z dnia na dzień, zamęczając ministerstwa niezliczonymi memoryałami (również charakterystyczny rys epoki!) we wszystkich możliwych kwestyach administracyjnych, politycznych, handlowych, wojskowych, moralnych, naukowych, pedagogicznych, filantropijnych, etc., a równocześnie, niemniej wytrwale, domagając się pensyi i nagród, należnych, jego zdaniem, za trudy jakie zadawał sobie dla dobra ludzkości. Zmęczony wreszcie tem życiem w próżni, tracąc materyalnie coraz bardziej grunt pod nogami, podejmuje dawne marzenia lat chłopięcych i postanawia urzeczywistnić swoje idealne królestwo czy republikę. Jako miejsce dla tej sielanki politycznej, obiera ― wybrzeża jeziora Aralu w Rosyi! Tu następuje w życiu pisarza okres w istocie fantastyczny, pełen przygód, które, z przyczyny oddalenia miejsc, wymykają się z pod kontroli biografów; podróż do
