Przejdź do zawartości

Strona:PL Rolland - Żywot Michała Anioła.djvu/038

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

30

Jednemu z jego przyjaciół, poecie i muzykowi, Cardiere, zjawił się w nocy duch Wawrzyńca Medyceusza[1] w czarnych, żałobnych łachmanach, na poły nagi; zmarły nakazał mu, aby uprzedził jego syna Piotra, iż zostanie wkrótce wypędzony i nie powróci już nigdy do ojczyzny. Michał Anioł, któremu Cardiere zwierzył się ze swojej wizji, namawiał go, aby wszystko opowiedział księciu; lecz Cardiere, bojąc się Piotra, nie ośmielał się uczynić tego. Niebawem odszukał znów rankiem Michała Anioła i opowiada mu, pełen przerażenia, że zmarły zjawił mu się po raz drugi: był w takimż stroju, jak i wówczas: a że Cardiere, leżąc, patrzył nań w milczeniu, spoliczkował go duch, karcąc gu za niewykonanie zlecenia. Michał Anioł czynił gwałtowne wyrzuty Cardieremu, namawiając, by bez zwłoki udał się piechotą do Careggi, willi Medyceuszów pod Florencją. Na wpół drogi spotkał Cardiere Piotra, zatrzymał go i wyłuszczył mu swą opowieść. Piotr wybuchnął śmiechem i pozostawił go służbie dworskiej na drwiny i poszturchania. Zaś kanclerz księcia Bibiena, rzekł doń: „Oszalałeś chyba! Jak ci się zdaje: kogo kocha Wawrzyniec więcej, syna swego, czy ciebie? Jeśliby miał się pokazać, tu raczej synowi swemu, niźli tobie“. Połajano tedy jedynie Cardiera i wyszydzono go; z tem powrócił do Florencji; a powiadamiając Michała Anioła o niepowodzeniu swem, potrafił wzbudzić w nim tak głębokie przeświadczenie o nieszczęściach, jakie rozpętają się wnet nad Florencją, że Michał Anioł po dwóch dniach uciekł z miasta[2].

  1. Wawrzyniec Medyceusz zmarł 8 kwietnia 1492 r.; następcą był jego syn Piotr. Michał Anioł porzucił pałac; powrócił do ojca swego i był jakiś czas bez zajęcia. Poczem Piotr przyjął go na służbę, poruczając mu zakup kamei i kamieni rytych. Wyrzeźbił wówczas w marmurze kolosalnego Herkulesa, który znajdował się naprzód w pałacu Strozzich, poczem, zakupiony przez Franciszka I, był umieszczony w Fontainebleau, skąd przepadł w wieku siedemnastym. Z tychże czasów pochodzi Krucyfiks z drzewa, z klasztoru San Spirito, w którym Michał Anioł mógł zato studiować anatomję; czynił to tak zapamiętale, że rozchorował się z tego powodu (1494).
  2. Coudivi.
    Michał Anioł uciekł w październiku 1494 roku. Po upływie miesiąca, uciekł z kolei Piotr Medyceusz przed powstaniem ludu; władzę objął rząd ludowy, poparty przez Savonarolę, prorokującego, że Florencja rozpowszechni rządy republikańskie na świat cały. Republika ta uznawała jednak króla: — Jezusa Chrystusa.