Strona:PL Projekt Konstytucji Państwa Polskiego.djvu/013

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
— IX —

cenie Konstytucji lub jakiejkolwiek innej ustawy, które dokonał minister przez czynności urzędowe lub przy ich pełnieniu. Mając na względzie, iżby Król, jako głowa państwa, mógł całkowicie i rzeczywiście poświęcić się pracy nad sprawami państwa, art. 5 i 6 projektu stanowią, iż Król zamieszkuje stale w granicach państwa i bez zgody Sejmu nie może być naczelnikiem innego państwa.
W zakresie sprawowania władzy prawodawczej, do Króla ma należeć, jak w innych monarchjach konstytucyjnych, prawo inicjatywy ustawodawczej, (zgodnie z art. 71 prawo początkowania ustaw przysługuje Królowi i każdej Izbie), sankcjonowanie przyjętych przez Sejm projektów praw (art. 70: żadna ustawa nie może być wydana bez zgody Sejmu i sankcji królewskiej), zwoływanie, otwieranie, odraczanie i zamykanie Sejmu, rozwiązywanie Izby Poselskiej i obieralnej części Senatu, wreszcie nominowanie drugiej części Senatu. Art. 9 i 10 projektu zastrzegają, iż powtórne odroczenie Sejmu w ciąqu tej samej sesji lub na dłużej, niż dni 30, wymaga zgody samego Sejmu; w razie rozwiązania Sejmu, Król winien jest zarządzić jednocześnie, aby wybory odbyły się w 90 dni po rozwiązaniu, i aby Sejm w nowym składzie zebrał się w ciągu dalszych dni 10.
Dział o Królu przewiduje w dalszym ciągu i inne prawa, które przysługują zwykle głowie państwa, a więc Król jest naczelnym wodzem sił zbrojnych (art. 13), nadaje tytuły, ordery i inne odznaczenia (art. 14), posiada prawo łaski i abolicji. Ustawa określa uposażenie dla Króla, jego rodziny i dworu. W imieniu Króla wykonywane ma być prawo bicia monety. Król jest przedstawicielem państwa w stosunkach międzynarodowych, zawiera umowy z innemi państwami, i za uprzednią zgodą Rady Ministrów wypowiada wojnę.
Ostatnie artykuły działu o Królu mówią o dziedziczeniu tronu, który przechodzi według zasad pierworodztwa (sam zaś porządek dziedziczenia ma być ustalony przy wyborze każdej dynastji), o małżeństwie Króla (za zgodą Sejmu) i członków dynastji, pełnoletności Króla, wreszcie o wyznaczeniu następcy przez Króla, nie mającego go z mocy samego prawa, i o wyborze Króla przez Sejm w wypadku, gdy następcy zupełnie niema.
Dział drugi projektu poświęcony jest regencji i opiece nad nieletnim Królem. Przewiduje on wypadki zachodzącej potrzeby regencji, sposób ustanowienia jej i warunki działania, wreszcie