Strona:PL P. J. Szafarzyka słowiański narodopis.djvu/076

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gaiła się narodowość serbska a z nią takie i jaka taka naukowość w niektórych bądź całkiem, bądź przynajmniéj nawpół niezawisłych księstwach, w północnéj Serbii, Bośnii, Hercegowinie, Czarnogórzu. Obok przepisywania książek modlitewnych nie zaniedbywano i spisywania kronik, a nie długo po wynalezianiu druku wydawano, szczególnie za przyczynieniem się dwóch możnych i gorliwych panów, Jérzego Czernojewicza (1493) i Bożydara Wukowicza (1519), cérkiewne ksiąźki drukiem częścią w Serbii, w Cetiniu (1494), w Gorażdie (1529), w klasztórze Rujańskim (1537), Mileszewskim (1544) i Mrkszińskim (1562), w Bielgradzie (1552), w Skadrze (1563), częścią za granicą, w Benatkach (Wenecyi) (1493), Braszowie, Trhowisztje (1512) i in. Poezyjnych płodów z tego dawnego wieku żadnych innych nie ma, oprócz pieśni i śpiéwów ludu, z których niemała część w tych czasach powstała. Na końcu tego okresu, po długiéj pauzie (przestawce) pisał Jérzy Brankowicz (1645—1711) dzieje serbskie, w rękopisie. Po obudzeniu się Serbów do nowego duchowego życia pod berłem rakuskiém (1733, 1741), wygórował nad innych mąż wzniosłego ducha i głębokiéj mądrości Dosithej Obradowicz (1772—1811), który w swych licznych dziéłach, najwięcèj treści moralnéj (zebrane w Bielgradzie 1833 w 9. tomach), zarazem czysto serbskiemu stylowi drogę utorował. Od tego czasu wychodziły serbskie dziéła częściéj, szczególnie w Budzie i Wiedniu. Między poetami słynął nad innych Muszicki (umarł 1837). Na drugi wyższy stopień podniósł czysto narodową literaturę Wuk Stefanowić Karadżić (1814), który jeszcze jest