i wydał stare prawa ruskie, znane pod nazwą Prawdy ruskiéj (1016-1020); nieznany mnich spisał żywot św. Wołodimira (około 1037); Łuka Żidjata duchowne mowy i nauki (1059); Nestor (nar. 1056, um. 1115 lub téż 1116) napisał kronikę ruską, najważniejszy historyczny zabytek owego wieku; ksiąze Wołodimir Wszewołodowicz Monomach nauki dla swych dzieci (1125); Kyrill Turowskij piękne kazania (około 1150 — 1180); Daniel opis podróży nazwany „palomnik“ (ok. 1200 —1210), inni inne dziéła. Z płodów poezyjnych doszły nas: Słowo o pułku Igorowym, z końca XII. stulecia, powieść o napadzie Mamaja z XV. wieku, i różne pieśni ludu (wydane 1804, 1818), niesłusznie Kozakowi Kirszy Daniłowi przypisane. Najmilszy jednakie spadek duchowego życia owegu czasu złożono dla potomności w owoczesnych kronikach i dokumentach, czyli publicznych, urzędowych pismach nieomal wyłącznie czysto po rusku pisanych, jakiemi się w téj mierze na ów wiek żaden inny naród poszczycić nie może, a których rzetelném i zupełném wydaniém teraz się z rozkazu cesarza oddzielne towarzystwo zajmuje. W czasach wpadu Tatarów i po wypędzeniu ich pisano wprawdzie najwięcéj książek treści nabożnéj, lecz i kronikarstwa zupełnie nie zaniedbywano, w czém i po zaprowadzeniu druku do Rusi (1553) daléj postępowano. Makarij wygotował ogromne dzieło żywotów świętych, Welikie Czetii Minei (1546); Kurbski pisał dzieje cara Jana Srogiego; Zizanija, Smotricki i Berynda piérwsze grammatyki i słowniki. Uwagi godnémi płodami prawodawstwa owoczesnego są: Sudebnik (1559) i Ulożeni (statuta)
