a która nie będąc ani boską ani ludzką, posiadałaby przymioty wprost sobie przeciwne. O takiej nie wspomina nam ani Pismo św., ani tradycja, które Chrystusa doskonałym Bogiem i człowiekiem nazywają. Eutyches, walcząc przeciw Nestorjuszowi, wpadł w błąd przeciwny, gdy dwie natury połączył w jedną, której dobrze określić nie umiał. Potępiony na sob. chalcedońskim r. 451, na którym dogmat w ten sposób opisany został: „Duae naturae non sunt mixtae, neque mutatae, tamen sunt indivisae et inseparabiles; differentia nequaquam cessat per unionem, sed duae naturae in plenitudine suarum proprietatum constituunt unicam personam Domini Jesu Christi, verum Deum, verum hominem, hominem perfectum, compositum ex anima rationali et corpore; non quod natura divina sumat locum rationis; ille est essentialiter similis Patri per divinitatem; essentialiter similis nobis per humanitatem, absolute similis, excepto peccato“. Ojcowie św., walcząc przeciw błędom Nestorjusza i Arjusza, czasém używają wyrażeń niedokładnych. Nie pochodziło to ztąd, że błądzili w wierze nawet przed orzeczeniem dogmatu, lub nie rozumieli rzeczy; lecz że wyrażenia najwłaściwsze, później przez Kościół przyjęte, nie były jeszcze utarte, a nawet znane. Tak św. Grzegorz nisseński ów stosunek i złączenie natur nazywa pomieszaniem (mixtio), które to wyrażenie, choć jest niedokładne, lecz inne ma znaczenie w ustach św. Grzegorza, jak Eutychesa. Że doktor św. w niczém nie zboczył od prawdy, przekonywają dalsze słowa w kontekście: „carnis tamen et divinitatis proprietatum inconfusa permanet contemplatio“ (Oratio IV contra Eunomium). X. A. E.
Communio peregrina. Według dawnego prawa kościelnego duchowny, na pokutę skazany, był pozbawiony wykonywania funkcji kościelnych i uważany na równi z tymi duchownymi obcymi, którzy nie mogli okazać świadectw, zwanych litterae formatae i commendatitiae (ob.), otrzymanych od swego biskupa. Duchowny, do którego stosowała się communio peregrina, nie utracał wprawdzie swego stanowiska, bo pozostawał przy urzędzie i beneficjum, jakie posiadał, ale był w pewnego rodzaju suspensie: nie mógł bowiem spełniać żadnej kościelnej funkcji dopóty, dopóki pokuta jego nie skończyła się, i wtedy dopiero przywracano go nie do praw mu służących, ale do ich używania (C. Contumaces 21, dist. 50 ex conc. Agaten. a. 506).
Complex, współwinny, w szerszém znaczeniu tego wyrazu nazywa się każdy, kto z własnej winy ma z kim udział w karygodnej czynności. W języku teologicznym przez wyraz ten rozumie się szczególniej complex sacerdotis in peccato turpi, h. e. in omni peccato gravi contra sextum decalogi praeceptum etiamsi non sit consummatum, imo licet sit solus tactus turpis aut colloquium inhonestum (nec interest, quod fortasse confessarius nondum fuit sacerdos, quando haec patravit, vel poenitens impuber). Co do tej współwinności, confessarius caret omni jurisdictione erga complicem suum, donec hic ab alio absolutus fuerit, ita ut invalida sit absolutio ab ipso impertita non solum quoad peccatum, cujus fuit particeps, sed etiam quoad caetera peccata, quorum in eadem confessione complex se accusat (Bened. XIV, Bulla Sacram, poenitentiae 1 Jun. 1741). Przekraczający ten zakaz popadają w klątwę zarezerwowaną Stolicy Apost. Jedynym wyjątkiem od prawa jest tu niebezpieczeństwo śmierci; sacerdos potest in articulo mortis absolvere complicem si non possit advocari alius sacerdos (Bened. XIV. Bulla, Apostolici muneris 8 Febr. 1745). Deleto illo peccato per absolutionem ab alio impertitam, jam ces-
