Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.3 463.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
Codret. — Coelestini.

niemoralnego utworu. Barbier., Examen crit. des Diction. histor, str. 204. X. W. K.

Coëffetau (czyt. Koefto) Mikołaj, w swoim czasie sławny pisarz i dla piękności stylu do XVIII w. wielce czytany, ur. 1574 w St. Calais, miasteczku prowincji Maine (teraz dep. Sarthe), 1588 wstąpił do dominikanów, ukończył studja w Paryżu. W 21 roku wykładał już filozofję, zosłał następnie doktorem teologji, kaznodzieją nadwornym Henryka IV, 1617 biskupem Dardanji in partibus, administratorem i sufraganem djecezji Metz, a 1621 biskupem Marsylji; lecz nagła śmierć, prawdopodobnie wywołana nadmiarem pracy, nie pozwoliła mu już objąć ostatniej godności. Um. w Kwietniu 1623 r. C. pisał rozprawy polemiczne, które wyliczone są w 3 tomie Pamiętników Nicerona, a mianowicie z polecenia Henryka IV ogłosił kilka traktatów przeciwko królowi angielskiemu Jakóbowi I (jak Examen du livre de la Confession de foi publiée sous le nam du roi de la Grande Bretagne 1604); na żądanie Grzegorza XV przygotował dwa tomy odpowiedzi Antoniemu de Dominis, który wznowił starą już nawet wtedy piosenkę przeciwko świeckiej władzy Papieżów. Encyklopedyści XVIII w. nawet przyznają C-wi „godność i szlachetność w zbijaniu przeciwników.“ C. napisał także wiele traktatów ascetycznych, bardzo rozpowszechnionych w XVII w., przetłumaczył Florusa i wydał: Histoire romaine, contenant tout ce qui s’est passé de plus mémorable depuis le commencement de l’empire d’Auguste jusques à celui de Constantin le Grand (1621 Par.), bardzo rozpowszechnioną dla pięknego rzeczy wykładu. Dzieła jego (Oeuvres) wyd. w Paryżu 1822.

Coelestini, Celestyni. Założycielem tej kongregacji był Piotr de Murrone, który następnie przez pięć miesięcy zasiadał na Stolicy Apostolskiej (ob. Celestyn V). Ukończywszy nauki, udał się na pustynię i 3 lata spędził w surowej ascezie. Około świątobliwego młodzieńca gromadzić się poczęli ludzie pobożni i wkrótce liczne szałasy stanęły przy pustelni Piotra, który, ulegając prośbom towarzyszy, udał się do Rzymu dla przyjęcia kapłańskich święceń. Następnie znowu przeniósł się do Apulji i osiadł w grocie góry Murrone. Po upływie 5 lat pustkowie się zaludniło i Piotr skierował swe kroki ku górze Majella. Tu 1254 roku wybudował klasztor dla swoich towarzyszy. Urban IV zatwierdził nowe stowarzyszenie i nadał mu regułę św. Benedykta, a w 10 lat później, kiedy kongregacja liczyła już 16 klasztorów, Grzegorz X wyjął ją z pod juryzdykcji biskupów i uwolnił od dziesięcin. Piotr przewodniczył nowej instytucji przez lat 10 (do 1286), poczém, wyznaczywszy następcę, powrócił znowu na pustynię. Uchwałą jeneralnej kapituły zakonnej klasztor pod wezwaniem ś. Ducha na górze Murrone, pospolicie pod nazwą Sulmona znany, został uznany za najstarszy, a zakonnicy, nazywani pustelnikami ś. Damjana, czyli z góry Murrone, po wstąpieniu Piotra na tron papiezki, od przyjętego przezeń imienia, mianować się zaczęli celestynami. Nowy Papież popierał swoją fundację, nadał jej rozliczne przywileje i zatwierdził regułę, napisaną przez Onufrego, trzeciego opata jeneralnego. Corocznie miała się odbywać kapituła jeneralna, a co trzy lata obierano opata. Celestyn posłał także 50 zakonników na Monte-Cassino, aby stolicę benedyktyńskiej kongregacji skłonić do przyjęcia nowej reguły. Po jego śmierci (1296), kongregacja celestynów, popierana przez królów i książąt, szybko się rozszerzyła we Włoszech, Francji, Niemczech i Ni-