Strona:PL Mrongowiusz Slowo Xenofonta o Wyprawie Woienney Cyrusa.djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

kie, ręka, ręce. A tak jaśnie okazuie się, że nietrzeba tak dalekich zachodów w szukaniu lub przybieraniu litery: i, trudniących daremnie naukę o formach mowy Polskiey, lecz natychmiast w tablicy deklinacyyney nie e ale raczey ie umieścić i pokazać w objaśniających ją przypiekach, że przekształca się to ie czasem na e podług prawideł harmonii ięzykowey, po uskutecznionym zmiękczeniu twardych charakterów. Co się tycze miękkich charakterów (literae jeratae), tym w liczbie mnogiey dodaie się w prawdzie zakończenie na e np. koń, Pl. koń e a pisze się konie, więc tu wsuwa się wyraźne i, ale to tylko z tey przyczyny, ponieważ się już w miętkim charakterze ukryte i (Sławiańskie jer) znaydowało.
Co do Konjugacyi, ta uczącemu się inaczey niemoże być ułatwioną jak przez dokładne paradygmy. Wszystko to w wyż namienioney gramatologii moiey iest wyłuszczone. Recensya tego dziełka oceniająca iego wartość znayduie się w Gazecie literaturney Halskiey z roku 1812 pod numerem 250. W ciągu przeszło 40 lat dawając różnym osobom lekcye w ięzyku Polskim miałem wielokrotną sposobność do zgłębiania formów mowy Polskiey, więc niedziw, kiedy rychley mogłem to dostrzec, i niezazdroszczę nikomu pożytkowania z moich gramatycznych uwag.
Odnośnie do ninieyszego przekładu dodać mitu ieszcze wypada kilka słów np. forma wyrazów obydwa, obydway, obydwie zdaie mi się być lepszą, niż obadwa, obadway, obiedwie; bo jednogłośność sprzeciwia się harmonii i nieznośna dla delikatnego słuchu Polskiego. Z tey też właśnie przyczyny w mowie wyższych stanów starożytne chwatać, oczekawać przekształcone na chwytać, oczekiwać; lepiey także brzmi chwa-